شکایت از فردی که تهدید میکند

مورد تهدید قرار گرفتن حس ترسناک و ناامیدی به آدم میده. اما یادت باشه، تنها نیستی و راه های قانونی برای مقابله با کسی که تهدیدت می کنه وجود داره. این مقاله یه راهنمای کامل و خودمونیه که بهت میگه چطوری می تونی از حقت دفاع کنی و جلوی این جور کارها رو بگیری.

تهدید کردن، چه جانی باشه، چه مالی یا آبرویی، یه عمل غیرقانونیه که آرامش و امنیت رو ازت می گیره. ممکنه این اتفاق تو فضای واقعی بیفته یا تو دنیای مجازی، از طرف یه غریبه باشه یا حتی یه آشنا. مهم اینه که بدونی می تونی و باید از خودت دفاع کنی. اینجا قدم به قدم یاد می گیری که چطور با این موقعیت روبرو بشی، چه مدارکی جمع کنی و چطور از مسیر قانونی حقت رو پس بگیری.

در مواجهه با تهدید: چرا باید پیگیری قضایی کرد؟

شاید فکر کنی پیگیری قانونی دردسر داره و ممکنه وضعیت رو بدتر کنه. اما واقعیت اینه که سکوت کردن معمولاً فقط به طرف مقابل جرئت بیشتری میده تا کارش رو ادامه بده. پیگیری قضایی، اول از همه بهت قدرت میده که کنترل اوضاع رو به دست بگیری و نشون بدی که کسی حق نداره امنیت و آرامشت رو به خطر بندازه. این کار به تو کمک می کنه: اعتماد به نفست رو برگردونی، یه پیام روشن به فرد تهدیدکننده بدی که نمی تونی هر کاری بکنی و همچنین، یه مانع قانونی ایجاد کنی تا دیگه این کار رو تکرار نکنه.

قانون اینجا برای حمایت از توئه. با شکایت کردن، نه تنها خودت رو از این وضعیت نجات میدی، بلکه ممکنه جلوی آسیب رسیدن به افراد دیگه توسط اون شخص رو هم بگیری. پس پیگیری قضایی فقط یه حق نیست، گاهی یه ضرورته.

اصلاً جرم تهدید چیه؟

قبل از اینکه بریم سراغ مراحل شکایت، لازمه بدونیم اصلا چی رو می گن تهدید از نظر قانون. خب، قانون ما تعریف خاص و دقیقی از تهدید نداده، اما کلیاتش رو مشخص کرده. به زبان ساده، تهدید یعنی یکی بخواد با حرف، اشاره، یا هر رفتار دیگه ای، تو رو بترسونه و مجبور کنه یه کاری رو انجام بدی یا انجام ندی، یا اینکه باعث وحشت و اضطرابت بشه.

این ترسوندن می تونه مربوط به جون و سلامت خودت یا عزیزانت باشه، یا آبروت و حیثیتت رو نشونه بگیره، یا حتی به مالت ضرر بزنه. مثلاً یکی بهت بگه اگه این کار رو نکنی، خونه ت رو آتیش می زنم یا عکس های خصوصیت رو پخش می کنم. اینجور کارها، اگه شرایطش رو داشته باشه، جرم محسوب میشه.

تفاوت تهدید با توهین یا فحاشی

ممکنه تو دل یه دعوا، یکی بهت توهین کنه یا فحش بده. اینها هم آزاردهنده ان، اما با تهدید فرق دارن. تهدید همیشه شامل یه شرط یا نتیجه هست که فرد تهدیدکننده می خواد با ایجاد ترس، تو رو به سمتش هل بده یا ازش دور کنه. مثلاً اگه شکایت کنی، حالتو جا میارم یه تهدیده. اما تو بی شعوری صرفاً توهینه. البته، گاهی توهین و تهدید با هم اتفاق می افتن که هر دو قابل پیگیری ان.

چه شرایطی باید باشه تا یک تهدید، جرم محسوب بشه؟

هر حرف یا رفتار ترسناکی فوراً جرم تهدید محسوب نمی شه. برای اینکه قانون بتونه بهش رسیدگی کنه و مجازاتی براش در نظر بگیره، سه تا رکن اصلی باید وجود داشته باشه:

1. رکن قانونی: وقتی قانون می گه این کار جرمه

اول از همه، باید توی قانون اومده باشه که این عملی که اتفاق افتاده، جُرمه. خوشبختانه، قانون مجازات اسلامی ما، ماده ۶۶۹ (و در مواردی ماده ۶۶۸) رو برای جرم تهدید گذاشته. طبق ماده ۶۶۹، هر کس دیگری رو به هر شکلی تهدید به قتل، ضررهای جانی (نفسی)، آبرویی (شرفی) یا مالی، یا افشای رازهای خودش یا بستگانش کنه، چه بابت این تهدید چیزی بخواد یا نخواد، مجرم شناخته میشه.

ماده ۶۶۸ هم میگه اگه کسی با زور و تهدید از یکی سند، نوشته، امضا یا هر چیزی شبیه اینا رو بگیره، باز هم مجازات داره. پس، وقتی یکی تهدیدت می کنه، اولین چیزی که باید مطمئن بشی اینه که کارش از نظر قانون جرم باشه.

2. رکن مادی: باید یه کاری انجام شده باشه

رکن مادی یعنی اون عملی که به عنوان تهدید شناخته میشه، واقعاً اتفاق افتاده باشه. تهدید نمی تونه فقط تو ذهن فرد تهدیدکننده باشه؛ باید بروز پیدا کنه. این بروز می تونه به شکل های مختلفی باشه:

• تهدید لفظی: یعنی با حرف و کلمات (چه رو در رو، چه تلفنی).
• تهدید کتبی: با نوشتن یه نامه، ارسال پیامک، ایمیل، یا پیام تو شبکه های اجتماعی.
• تهدید رفتاری: مثلاً با نشون دادن چاقو یا اسلحه، یا انجام حرکات خاصی که قصد ترسوندن داره.

مهم اینه که این عمل مثبت باشه. یعنی با هیچ کاری نکردن (ترک فعل) نمیشه کسی رو تهدید کرد. مثلاً اگه یکی فقط ساکت بشینه و هیچ کاری نکنه، نمیشه گفت تهدید کرده، مگر اینکه این سکوت بخشی از یک رفتار تهدیدآمیز بزرگتر باشه.

3. رکن معنوی (سوء نیت): باید قصد ترسوندن وجود داشته باشه

رکن معنوی یعنی اینکه فردی که تهدید می کنه، باید واقعاً قصد و نیت مجرمانه داشته باشه. یعنی با اراده خودش و آگاهانه بخواد تو رو بترسونه و بهت آسیب بزنه. اگه یکی بدون اینکه بدونه حرفش چه معنی میده، یا بدون قصد قبلی، کلمه ای رو به کار ببره که شبیه تهدید باشه، ممکنه جرم تهدید محقق نشه. مثلاً اگه یه نفر تو عالم شوخی، یا برای ترسوندن بچه ش حرفی بزنه که واقعاً قصد ایجاد ترس و اضطراب مجرمانه رو نداشته باشه.

اینجا انگیزه ش مهم نیست؛ یعنی اگه با نیت خوب هم کسی رو تهدید کنی، مثلاً برای اینکه از یه کار بد جلوش رو بگیری، باز هم جرم تهدید محقق میشه. مهم اینه که قصد انجام اون فعل تهدیدآمیز رو داشته و بدونه این کار باعث ترس و اضطراب میشه.

یادت باشه، تهدید از اون دسته جرم هایی نیست که حتماً باید نتیجه بده تا جرم محسوب بشه. همین که عمل تهدید اتفاق بیفته و شرایط بالا رو داشته باشه، جرم صورت گرفته. یعنی لازم نیست حتماً اون تهدید عملی بشه تا بتونی شکایت کنی.

تهدیدها چند نوع اند؟ (با مثال های واقعی)

تهدیدها ممکنه شکل های مختلفی داشته باشن. قانون سه دسته اصلی رو مشخص کرده: تهدید جانی، تهدید مالی و تهدید حیثیتی (شرفی). اما تو دنیای واقعی، این دسته ها ممکنه با هم قاطی بشن یا شکل های جدیدتری به خودشون بگیرن، خصوصا تو فضای مجازی. بیاید چند تا مثال ملموس بزنیم:

1. تهدید جانی (نفسی)

این نوع تهدید مستقیماً سلامت و جان خودت یا عزیزانت رو نشونه می گیره. مثلاً:

• یکی بهت بگه می کشمت یا می زنم لهت می کنم.
• اون همکار عصبانی که میگه: می زنم دیه میدم! (این یه تهدید جدیه، حتی اگه هنوز آسیبی بهت وارد نشده باشه).
• تهدید به ضرب و جرح، حتی اگه فقط با لوله پولیکا باشه و آسیبی نرسیده باشه. (همون طور که یکی از کاربران پرسیده بود).
• تهدید به آسیب رساندن به فرزند یا والدینت. (مثل همسر خواهر که بچه ها رو تهدید کرده بود).

2. تهدید مالی

اینجا پای پول و اموال در میونه. تهدیدکننده می خواد به مال و دارایی هات آسیب بزنه یا چیزی رو به زور ازت بگیره. مثلاً:

• تهدید به آتش زدن خونه یا مغازه (مثل عمویی که تهدید به آتش زدن با نفت می کرد).
• قطع کردن آب، برق یا گاز (مثل سازنده ای که تهدید به قطع برق واحد کرده بود).
• تهدید به تخریب ماشین یا سایر اموالت.
• اجبار به امضای سند، سفته یا چک. (همون داستان تلخ برادر زنی که با چاقو سفته گرفته بود).

3. تهدید حیثیتی و شرفی

این نوع تهدید به آبرو، اعتبار، و جایگاه اجتماعی تو مربوط میشه. مثلاً:

• تهدید به افشای عکس ها یا فیلم های خصوصی و شخصی (مثل اون دختر ۲۰ ساله ای که از ترس پخش عکس هاش می خواست شکایت کنه).
• تهدید به آبروریزی، پخش شایعات دروغ یا افشای اسرار خانوادگی.
• تهدید به فاش کردن مشکلات مالی یا اخلاقی خودت یا خانواده ات.

4. تهدید در فضای مجازی و دیجیتال

این روزها، بخش زیادی از تهدیدها تو دنیای آنلاین اتفاق میفته. مثلاً:

• تهدید به هک کردن حساب ها و صفحات شخصی ات (مثل اون نوجوان ۱۴ ساله ای که تهدید به هک می کرد).
• ارسال پیامک، پیام های واتساپ، تلگرام یا اینستاگرام که حاوی مطالب تهدیدآمیز باشه.
• تهدید به انتشار اطلاعات خصوصی در شبکه های اجتماعی.

نکته مهم در مورد انواع تهدید:

یادت باشه، تهدید باید واقعی و جدی باشه. یعنی فردی که تهدید می کنه، باید توانایی عملی کردن تهدیدش رو داشته باشه یا حداقل این طور به نظر برسه. مثلاً اگه یه بچه ۷ ساله تهدید به قتل کنه، چون از نظر عرف توانایی این کار رو نداره، این تهدید جرم محسوب نمیشه. یا اگه شوخی باشه و قصد ترسوندن جدی نباشه.

اقدامات فوری و اولیه پس از تهدید: چطور از خود محافظت کنیم؟

لحظه ای که تهدید میشی، ممکنه حسابی دست و پات رو گم کنی و بترسی. اما یادت باشه، اولین و مهم ترین قدم اینه که آرامش خودت رو حفظ کنی و کارهای درست رو انجام بدی. این اقدامات اولیه می تونن حسابی تو پروسه شکایت و دفاع از خودت بهت کمک کنن:

1. آرامش خودت رو حفظ کن

قبل از هر چیزی، سعی کن خونسردی خودت رو حفظ کنی. تصمیم های عجولانه و از روی ترس ممکنه وضعیت رو بدتر کنه. نفس عمیق بکش و به این فکر کن که تنها نیستی و راه های قانونی برای مقابله با این موضوع وجود داره.

2. مدارک رو جمع کن و نگه دار

مهم ترین کاری که باید بکنی، جمع آوری تمام مدارکیه که نشون دهنده تهدید هستن. حتی اگه به نظرت کم اهمیت بیان، ممکنه بعداً حسابی به دردت بخورن:

• ضبط صدا یا مکالمات: اگه تهدید تلفنی یا رو در رو اتفاق افتاده، سعی کن مکالمات رو ضبط کنی. حتی اگه کیفیتش پایین باشه، باز هم می تونه مدرک خوبی باشه.
• اسکرین شات پیام ها و محتوای مجازی: اگه تهدید از طریق پیامک، واتساپ، تلگرام، اینستاگرام یا هر پلتفرم دیگه ایه، حتماً اسکرین شات بگیر. تاریخ و ساعت پیام ها رو هم ثبت کن.
• نامه ها یا دست نوشته ها: اگه تهدید کتبی بوده، نامه یا دست نوشته رو نگهداری کن.
• یادداشت جزئیات: دقیقاً زمان، مکان، نحوه تهدید، کلمات و عبارات به کار رفته، و هر جزئیات دیگه ای که به ذهنت میرسه رو یادداشت کن.
• شاهد: اگه کسی شاهد تهدید بوده، مشخصات و اطلاعات تماسش رو داشته باش.

3. جواب نده و تحریک نکن

شاید وسوسه بشی که به تهدیدکننده جواب بدی یا باهاش بحث کنی. اما بهتره از این کار پرهیز کنی. جواب دادن ممکنه وضعیت رو بدتر کنه، یا حتی حرف هایی بزنی که بعداً بر علیه خودت استفاده بشه. سعی کن هیچ کاری نکنی که اوضاع متشنج تر بشه.

4. سریع با یک وکیل متخصص مشورت کن

بعد از اینکه آرامش نسبی پیدا کردی و مدارک اولیه رو جمع کردی، هرچه زودتر با یک وکیل متخصص کیفری مشورت کن. وکیل می تونه با بررسی دقیق شرایط پرونده ات، بهترین راهنمایی ها رو بهت بده و بگه که چطوری باید مراحل قانونی رو طی کنی.

5. اگه خطر جانی فوری هست، به پلیس اطلاع بده

اگه تهدید از نوع جانی و خیلی جدیه و حس می کنی جونت در خطره، منتظر هیچ چیز نمون و بلافاصله با پلیس (۱۱۰) تماس بگیر. امنیت جانی تو مهم ترین چیزه و پلیس موظفه فوراً اقدام کنه.

راهنمای گام به گام شکایت از فرد تهدیدکننده

حالا که میدونی تهدید چیه و چه کارهایی باید بلافاصله بعد از تهدید انجام بدی، وقتشه که بریم سراغ مراحل عملی و گام به گام شکایت. این پروسه ممکنه کمی پیچیده به نظر برسه، اما با راهنمایی درست، می تونی از پسش بربیای.

گام اول: تنظیم شکوائیه

اولین قدم رسمی برای شکایت، نوشتن یک شکوائیه است. شکوائیه در واقع درخواست کتبی تو از مراجع قضایی برای رسیدگی به جرم تهدیده. برای این کار باید به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنی.

• مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی: این دفاتر در سراسر شهر وجود دارن و وظیفه ثبت و ارسال شکایت ها رو به دادسرا دارن.
• نکات مهم در نگارش شکوائیه:
  • مشخصات دقیق طرفین: اسم، فامیل، کد ملی، آدرس و شماره تماس خودت (شاکی) و فرد تهدیدکننده (متهم) رو به طور کامل بنویس. اگه مشخصات متهم رو کامل نداری (مثلا فقط اسم کوچیکشو میدونی یا آیدی مجازی)، همون اطلاعاتی که داری رو بنویس و توضیح بده که اطلاعات بیشتری نداری.
  • شرح کامل واقعه: اینجا باید جزئیات تهدید رو دقیقاً بنویسی. زمان، مکان، نحوه تهدید (لفظی، پیامکی، رفتاری)، و دقیقاً چه کلماتی به کار برده شده. هرچی دقیق تر بنویسی، به روند پرونده کمک بیشتری می کنی.
  • مستندات و ادله: تمام مدارکی که جمع کردی (اسکرین شات، فایل صوتی، نامه ها و غیره) رو ضمیمه شکوائیه کن.
• مدارک لازم: مدارک شناسایی خودت (کارت ملی)، به همراه هرگونه مدرک و دلیلی که برای اثبات تهدید داری.

گام دوم: پیگیری در دادسرا

بعد از ثبت شکوائیه، پرونده ات به یکی از شعب دادسرا (بازپرسی یا دادیاری) ارجاع داده میشه. معمولاً یه پیامک برات میاد که شماره پرونده و شعبه رو مشخص می کنه.

• مراجعه به شعبه: با دریافت پیامک، با در دست داشتن مدارک شناسایی و مدارک پرونده، به شعبه مربوطه در دادسرا مراجعه کن.
• ارائه توضیحات و مستندات: اینجا بازپرس یا دادیار ازت می خواد که جزئیات بیشتری رو توضیح بدی و مستنداتت رو ارائه کنی. هر سوالی پرسیدن، صادقانه و با جزئیات جواب بده.
• نقش شهود: اگه شاهدی داری، مشخصاتش رو به دادسرا معرفی کن تا در صورت نیاز برای شهادت احضار بشه.
• همکاری با ضابطان قضایی: در طول تحقیقات، ممکنه ازت خواسته بشه با پلیس یا کارشناس های فنی همکاری کنی، مثلاً برای بررسی پیامک ها یا فیلم ها. این همکاری خیلی مهمه.

گام سوم: تصمیم دادسرا

بعد از انجام تحقیقات مقدماتی، بازپرس یا دادیار یکی از این دو تصمیم رو می گیره:

• قرار منع تعقیب: اگه به نظر دادسرا، جرمی اتفاق نیفتاده یا ادله کافی برای اثباتش وجود نداره، قرار منع تعقیب صادر میشه. البته تو می تونی به این قرار اعتراض کنی.
• قرار جلب به دادرسی: اگه دادسرا تشخیص بده که جرم اتفاق افتاده و ادله کافی هم وجود داره، قرار جلب به دادرسی صادر میشه و پرونده برای رسیدگی نهایی به دادگاه فرستاده میشه.

گام چهارم: رسیدگی در دادگاه

اگه پرونده به دادگاه فرستاده بشه، دادگاه صالح برای رسیدگی به جرم تهدید، دادگاه کیفری محل وقوع جرمه.

• صلاحیت دادگاه: معمولاً دادگاهی که جرم در حوزه قضایی اون اتفاق افتاده (یا پیامک تهدید در اونجا دریافت شده) صالح به رسیدگیه.
• روند دادرسی و صدور حکم: تو دادگاه، هم شاکی (تو) و هم متهم دفاعیات خودتون رو ارائه می کنید. قاضی با بررسی تمام مدارک و شواهد، حکم نهایی رو صادر می کنه.

ادله اثبات جرم تهدید: چگونه ادعای خود را ثابت کنیم؟

یکی از دغدغه های اصلی افراد وقتی تهدید میشن اینه که چطوری این رو ثابت کنم؟ این یه سوال مهم و طبیعیه. اثبات جرم تهدید، مثل خیلی از جرایم دیگه، به ادله و مدارک نیاز داره. اینجا مهم ترین راه های اثبات رو بهت میگم:

1. اقرار متهم

اگه خود فرد تهدیدکننده، حتی یک بار، چه در دادسرا و چه در دادگاه، اقرار کنه که تهدید رو انجام داده، این مهم ترین و قوی ترین دلیل برای اثبات جُرمه. اقرار یعنی اعتراف به جُرم.

2. شهادت شهود

شاهدها می تونن نقش خیلی مهمی داشته باشن، مخصوصاً اگه تهدید به صورت شفاهی و رو در رو اتفاق افتاده باشه. اگه حداقل دو نفر مرد یا ترکیبی از شاهدان (مثلاً یک مرد و دو زن) ماجرا رو دیده و شنیده باشن، شهادتشون می تونه به اثبات جُرم کمک کنه. البته شرایط شهادت قانونی (عادل بودن شاهد، عدم سوء سابقه و…) باید رعایت بشه.

3. علم قاضی

«علم قاضی» یعنی قاضی با بررسی مجموعه ای از شواهد، قراین و مدارک غیرمستقیم، به این نتیجه برسه که جرم اتفاق افتاده. این یکی از قوی ترین راه های اثباته و دست قاضی رو برای رسیدگی باز می ذاره. مثلاً:

• گزارش ضابطین قضایی: پلیس یا مأمورین نیروی انتظامی با تحقیقات محلی، جمع آوری اطلاعات و گزارش دقیق، می تونن به علم قاضی کمک کنن.
• تحقیقات محلی: اگه همسایه ها یا اهالی محل در جریان تهدید باشن و این موضوع در تحقیقات محلی تأیید بشه.
• تصاویر دوربین مداربسته: اگه دوربین های مداربسته (خانگی، مغازه، خیابان) لحظه تهدید رو ضبط کرده باشن.
• کارشناسی فنی: در مورد تهدیدهای دیجیتال، کارشناس های پلیس فتا می تونن اصالت پیامک ها، ایمیل ها یا محتوای شبکه های اجتماعی رو تأیید کنن.

4. مدارک مکتوب و دیجیتال

اینجا همون مدارکی که در بخش اقدامات فوری گفتم جمع آوری کنی، به دردت می خورن:

• پیامک، ایمیل، محتوای شبکه های اجتماعی: اسکرین شات ها، فایل های پشتیبان، چت ها، همه این ها مدارک قابل استنادی هستند. کارشناس فنی میتونه اصالت این مدارک رو تایید کنه.
• فایل های صوتی و تصویری: اگه مکالمه ضبط شده باشه یا فیلمی از لحظه تهدید وجود داشته باشه.
• نامه ها و دست نوشته ها: هرگونه مدرک کتبی که حاوی تهدید باشه.

شاید بپرسی: چطور تهدیدهای لفظی رو در نبود شاهد اثبات کنم؟

اینجا علم قاضی خیلی میتونه کمک کنه. اگه بتونی با هوش و ذکاوت خودت، مدارک غیرمستقیم جمع کنی، مثلاً:

• همون لحظه بعد از تهدید لفظی، برای کسی که بهش اعتماد داری پیامک بزنی و دقیقاً بگی چه اتفاقی افتاده. این پیامک (با تاریخ و ساعت) می تونه نشون بده که تو بلافاصله بعد از واقعه، اون رو گزارش کردی و این یه قرینه برای قاضیه.
• اگه بعد از تهدید لفظی، فرد تهدیدکننده به هر نحوی سعی در تماس یا آزار تو رو داشته باشه و بتونی اون ها رو مستند کنی (مثلاً پیامک های بعدی، تماس های بی وقفه)، این ها می تونن به علم قاضی کمک کنن.

مهم اینه که دست روی دست نذاری و هر مدرک کوچکی رو هم جمع کنی. همه این ها کنار هم می تونن یه پرونده محکم بسازن.

مجازات جرم تهدید در قوانین ایران

حالا که مراحل شکایت و اثبات جرم رو فهمیدی، خوبه بدونی قانون برای کسی که تهدید می کنه چه مجازاتی در نظر گرفته. این آگاهی بهت کمک می کنه با دید بازتری مسیر شکایت رو ادامه بدی.

طبق ماده 669 قانون مجازات اسلامی

ماده ۶۶۹ قانون مجازات اسلامی می گه که اگه کسی دیگری رو به هر شکلی تهدید به قتل، ضررهای جانی (نفسی)، آبرویی (شرفی) یا مالی، یا افشای رازهای خودش یا بستگانش کنه، اعم از اینکه در ازای این تهدید چیزی بخواد یا نه، به مجازات شلاق تا ۷۴ ضربه یا حبس از دو ماه تا دو سال محکوم میشه. همونطور که می بینی، قاضی اینجا حق انتخاب بین حبس و شلاق رو داره.

طبق قانون کاهش مجازات حبس تعزیری

یه نکته خیلی مهم اینه که تو سال ۱۳۹۹، یه قانونی به اسم قانون کاهش مجازات حبس تعزیری تصویب شد که مجازات حبس خیلی از جرایم رو کم کرد. جرم تهدید هم شامل این تغییرات شد. طبق این قانون جدید، مجازات حبس برای جرم تهدید، از یک ماه تا یک سال تعیین شده. این یعنی حداکثر حبس از دو سال به یک سال کاهش پیدا کرده. البته مجازات شلاق همون تا ۷۴ ضربه باقی مونده.

آیا حبس یا جریمه ۱۶ میلیونی که برای تهدید در نظر گرفته شده بود، تعزیری محسوب میشه؟ بله، این مجازات ها (شلاق و حبس) از نوع مجازات های تعزیری هستن. یعنی قاضی با توجه به شرایط پرونده، شخصیت متهم، سوابقش، وضعیت شاکی و اوضاع و احوال خاص جرم، میتونه میزان مجازات رو بین حداقل و حداکثر قانونی تعیین کنه یا حتی با رعایت شرایط، تخفیف بده یا مجازات رو به جزای نقدی تبدیل کنه.

جرم قابل گذشت: چی یعنی؟

جرم تهدید از اون دسته جرایمی هست که بهش میگن قابل گذشت. یعنی چی؟ یعنی:

• شروع رسیدگی به این جرم، فقط با شکایت تو (شاکی خصوصی) ممکنه. اگه تو شکایت نکنی، دادسرا و دادگاه نمی تونن خودشون پرونده ای رو شروع کنن.
• اگه بعد از شکایت، با فرد تهدیدکننده صلح کنی و رضایت بدی، این رضایت تو می تونه باعث تخفیف مجازات، یا حتی توقف کامل پیگرد قانونی بشه. البته قاضی در این مورد حق رأی داره و ممکنه با وجود رضایت هم برای متهم مجازاتی در نظر بگیره، اما معمولاً تخفیف یا توقف تعقیب اتفاق میفته.

پس، دست خودته که تا کجا قضیه رو پیش ببری یا اگه به صلح رسیدی، رضایت بدی.

سناریوهای رایج تهدید و پاسخ های حقوقی

تو بخش نظرات سایت های حقوقی، پر از سوالات و دغدغه های واقعی آدم هاست. بیایید به چند مورد از این سناریوها که ممکنه برای هر کدوم از ما پیش بیاد، یه نگاه حقوقی بندازیم:

1. اگه تهدیدکننده زیر سن قانونی باشه (مثلاً نوجوان 14 ساله)

ممکنه یه نوجوان، مثلاً ۱۴ ساله، تهدید به هک یا هر کار دیگه ای کنه. اینجا قضیه مسئولیت کیفری اطفال پیش میاد. افراد زیر ۱۸ سال در قانون ما شرایط خاص خودشون رو دارن. اگه نوجوان زیر ۱۵ سال باشه، ممکنه به اقدامات تأمینی و تربیتی محکوم بشه تا مجازات حبس. اگه بالای ۱۵ و زیر ۱۸ سال باشه، مجازات هایی مثل حبس با شرایط خاص و تخفیف ها براش در نظر گرفته میشه. ولی در هر صورت، این تهدید قابل پیگیریه و نمی تونی بی خیالش بشی. به خصوص اگه اطلاعاتش رو داری، حتماً شکایت کن.

2. در صورت تهدید به انتشار عکس ها یا فیلم های شخصی

این یکی از بدترین انواع تهدیدهاست. اگه کسی تو رو تهدید به پخش عکس یا فیلم خصوصی ت می کنه، بلافاصله باید شکایت کنی. مدارکی مثل اسکرین شات پیام ها، تاریخ و ساعت تهدید و هرگونه اطلاعاتی از هویت تهدیدکننده رو جمع آوری کن. انتشار این موارد خودش جرم جداگانه (هتک حیثیت) محسوب میشه و مجازات سنگینی داره. نگران آبروت نباش؛ سکوت فقط وضعیت رو بدتر می کنه. قانون اینجا حامی توئه و حتی می تونه دستور جلوگیری از انتشار رو هم بده.

3. اگه تهدید از سوی اعضای خانواده (همسر، برادر، عمو) باشه

تهدید از سوی آشناها و خانواده حسابی کار رو سخت تر می کنه، چون نگرانی های عاطفی و حیثیتی هم اضافه میشه. اما یادت باشه، قانون بین غریبه و آشنا فرقی نمی ذاره. اگه برادرت، همسرت یا عموت (مثل اون عمویی که تهدید به آتش زدن می کرد) تهدیدت می کنه، حق شکایت داری. نگرانی از اینکه خانواده ام متوجه میشن؟ یا آیا محرمانه می مونه؟ طبیعیه، اما بدون که رسیدگی قضایی بیشتر مواقع با حفظ حریم شخصی انجام میشه و خودت می تونی با وکیلت در مورد محرمانه موندن بیشتر مشورت کنی.

4. تهدیدهای مکرر و مزاحمت آمیز (مثلاً از طرف خواستگار طرد شده یا همکار)

وقتی تهدیدها مکرر میشن، ممکنه با جرم مزاحمت تلفنی یا مزاحمت از طریق شبکه های اجتماعی هم همراه بشن. چه خواستگار سابق باشه، چه یه همکار لج باز، هر پیام یا تماسی که حاوی تهدید باشه، قابل پیگیریه. جمع آوری تمام این پیام ها و تماس ها به عنوان مدرک بسیار مهمه. حتی اگه تهدید به قتل نباشه و فقط آزاردهنده باشه، باز هم حق آرامش داری.

5. تهدید به ضرب و جرح، اما آسیبی وارد نشد (مثل پرتاب لوله)

همون طور که یکی از کاربران مثال زده بود، اگه کسی به قصد ضرب و جرح چیزی به سمتت پرتاب کنه (مثل لوله پولیکا) یا حتی تهدید کنه که می زنم دیه میدم ولی آسیبی بهت نرسه، باز هم جرم تهدید محقق شده. نیازی نیست حتماً آسیب جسمی ببینی تا بتونی شکایت کنی. قصد تهدید و ایجاد ترس، برای تحقق جرم کافیه.

6. در صورت اجبار به امضای سند یا سفته

اگه با تهدید و زور (چه با چاقو باشه، چه با تهدیدهای دیگه) مجبور به امضای سفته یا هر سند دیگه ای شدی، نگران نباش. این اسناد از نظر قانونی باطل هستن. می تونی شکایت کنی و این اجبار رو ثابت کنی. برای این کار، فوراً بعد از اتفاق با وکیل مشورت کن و اقدام قانونی رو شروع کن. ممکنه کارشناس خط بتونه تشخیص بده که امضا تحت فشار بوده یا شواهد دیگه بهت کمک کنه.

7. اگه فردی تهدید به قطع خدمات (آب، برق) یا تخریب اموال کند

این نوع تهدیدها هم که مربوط به مال و داراییه، کاملاً قابل پیگیریه. چه همسایه باشه، چه سازنده ساختمون، کسی حق نداره تو رو با قطع خدمات یا تخریب اموالت تهدید کنه. تمام پیام ها، مکالمات ضبط شده یا شهادت شاهدها رو جمع آوری کن و شکایتت رو ثبت کن.

8. تهدید دروغین و اتهام بیجا (چگونه بی گناهی خود را ثابت کنم؟)

گاهی هم ممکنه خودت قربانی یه شکایت دروغین بشی و به تهدید متهم بشی. اینجا باید تمام تلاشت رو بکنی که بی گناهیت رو ثابت کنی. جمع آوری مدارک مثل پیامک ها، تماس ها، شواهد حضور در مکان دیگر در زمان ادعایی تهدید (البته اگه پرونده واقعی داشته باشه)، و هر مدرکی که نشون بده تو این کار رو نکردی، حیاتیه. باز هم، مشورت با یه وکیل متخصص بهترین راهه.

هر سناریویی که باهاش روبرو میشی، بدون که راه حل قانونی براش وجود داره. ممکنه بعضی پرونده ها پیچیده تر باشن، اما ناامیدی معنا نداره. فقط باید راه درست رو بدونی و قدم های لازم رو برداری.

نتیجه گیری: حق شما برای آرامش و امنیت، قابل مذاکره نیست

دیدیم که تهدید، از هر نوعی که باشه، نه تنها آرامش و امنیت آدم رو به هم می ریزه، بلکه طبق قانون هم جرمه و مجازات داره. مهم نیست تهدیدکننده کیه یا چقدر قدرتمند به نظر میاد؛ تو حق داری در آرامش و امنیت زندگی کنی و قانون از این حق تو حمایت می کنه.

شاید این مسیر قانونی به نظرت طولانی یا پیچیده بیاد، اما یادت باشه که با آگاهی، جمع آوری مدارک درست و مهم تر از همه، کمک گرفتن از یک وکیل متخصص، می تونی این راه رو با موفقیت طی کنی. اقدامات اولیه مثل حفظ آرامش، جمع آوری دقیق شواهد و عدم تحریک فرد تهدیدکننده، پایه های یک شکایت محکم رو می سازه. بعد از اون، با تنظیم شکوائیه و پیگیری در دادسرا و دادگاه، می تونی جلوی این زورگویی رو بگیری.

پس هیچ وقت تهدید رو نادیده نگیر و از حقوق خودت دفاع کن. قانون اینجاست تا از تو حمایت کنه.