وزش باد مرگبار از سوی یک ابرسیاهچاله باستانی
به گزارش خبرگزاری پیشتاز و براساس گزارش پیشتاز اخترشناسان با استفاده از تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) اولین باد قدرتمند را که به اندازه یک کهکشان است مشاهده کردند که از یک اختروش پرجرم سیاهچاله ای نشئت می گرفت.
این باد قدرتمند گاز و گرد و غبار را با سرعتی باورنکردنی از کهکشان خود می راند و تولد ستاره را در کهکشان میزبان از بین می برد.
این اختروش که J۱۰۰۷+۲۱۱۵ نامگذاری شده است به قدری دور است که در زمان ۷۰۰ میلیون سال پس از مه بانگ دیده شده است یعنی در زمانی که جهانِ ۱۳.۸ میلیارد ساله فقط حدود پنج درصد از سن فعلی خود را داشت. اگرچه این باعث می شود J ۱۰۰۷+۲۱۱۵ سومین اختروش اولیه ای باشد که تاکنون دیده شده است اما این اولین اختروشی است که تاکنون مشاهده شده که باد قدرتمندی به اندازه کهکشان از سوی منتشر می شود.
خروجی های این اختروش فقط به دلیل قدمت آن قابل توجه نیستند. بادهای ناشی از J۱۰۰۷+۲۱۱۵ که از یک سیاهچاله نشات می گیرد به طول حیرت آور ۷۵۰۰ سال نوری امتداد می یابد که معادل ۲۵ منظومه شمسی است که در کنار هم قرار گرفته اند. به گفته محققان موادی که آنها هر سال بیرون می ریزند معادل ۳۰۰ خورشید و با سرعتی معادل ۶۰۰۰ برابر سرعت نور است.
ویژ لیو (Weizhe Liu) سرپرست گروه اکتشاف و محقق دانشگاه آریزونا به می گوید: این سومین اختروش قدیمی و سومین اختروش دوردستی است که از یک ابرسیاه چاله نیرو می گیرد. بر اساس اطلاعات ما این باد اختروشی در این مقیاس کهکشانی در حال حاضر اولین باد شناخته شده این چنینی است.
بادهای این سیاهچاله مرکزی ممکن است به اندازه ای قوی باشند که کهکشان میزبان را که با سرعت ۶۰۰۰ برابر سرعت صوت مواد آن خارج می شود با محروم کردن مواد مورد نیاز برای تولد ستارگان جدید به کشتن دهند.
اعتقاد بر این است که همه کهکشان های بزرگ در قلب خود یک سیاهچاله بسیار پرجرم دارند که جرمی بین میلیون ها تا میلیاردها برابر خورشید دارد. اما همه این سیاهچاله ها قدرت اختروش ها درخشان ترین منابع نور در کیهان را ندارند.
دلیل آن این است که برخی از سیاهچاله های پرجرم توسط مقادیر زیادی گاز و غبار احاطه نشده اند که بتوانند از آن تغذیه کنند. به عنوان مثال سیاهچاله بسیار پرجرم در قلب کهکشان خودمان ساکت و کم نور است.
سایر سیاهچاله های پرجرم توسط مواد فراوانی احاطه شده اند که در یک ابر مسطح به نام دیسک برافزایشی که به تدریج آنها را تغذیه می کند قرار دارند.
این مناطق که هسته های فعال کهکشانی (AGNs) نامیده می شوند بسیار درخشان هستند.
با کمک جیمز وب محققان توانستند ببینند که مواد موجود در بادهای اختروشی از J۱۰۰۷+۲۱۱۵ با سرعت باورنکردنی ۴.۷ میلیون مایل در ساعت (۷.۶ میلیون کیلومتر در ساعت) حرکت می کنند. همانطور که ممکن است تصور کنید چنین بادهای قدرتمند و گسترده ای مقدار زیادی ماده را حمل می کنند. لیو گفت که بادهای کوازار از J۱۰۰۷+۲۱۱۵ حامل موادی با جرمی معادل ۳۰۰ خورشید در هر سال هستند.
کهکشانی که J۱۰۰۷+۲۱۱۵ را در خود جای داده است غنی از گاز و غبار مولکولی متراکم است که بلوک های سازنده ستارگان را تشکیل می دهد. این کهکشان هر سال ستاره هایی را با سرعتی در حدود ۸۰ تا ۲۵۰ جرم خورشید تشکیل می دهد.
پاکسازی گاز و گرد و غبار از طریق این بادهای اختروشی منبع غذایی سیاهچاله های عظیم را که آنها را به حرکت در می آورد قطع می کند. این بدان معنی است که رشد سیاهچاله عظیم با جرمی برابر با یک میلیارد خورشید نیز ممکن است متوقف شده باشد.
لیو می گوید: باد مقدار زیادی گاز را به بیرون می راند. این ممکن است فعالیت ستاره زایی کهکشان را که برای تشکیل ستاره ها به گاز نیاز دارد و همچنین رشد خود سیاه چاله عظیم را که به تجمع گاز نیاز دارد سرکوب کند.
این می تواند به این معنی باشد که این کهکشان اولیه اکنون یک کهکشان مرده است و به دلیل پاکسازی مواد ستاره ساز و محدود شدن تولد ستاره آن رشد چندانی ندارد.
۲۲۷۲۲۷
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "وزش باد مرگبار از سوی یک ابرسیاهچاله باستانی" هستید؟ با کلیک بر روی پزشکی، ممکن است در این موضوع، مطالب مرتبط دیگری هم وجود داشته باشد. برای کشف آن ها، به دنبال دسته بندی های مرتبط بگردید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "وزش باد مرگبار از سوی یک ابرسیاهچاله باستانی"، کلیک کنید.
