ویژگی های کنج قالب استاندارد + کاربردهای آن

در سازه های بتنی، گوشه‌ها و محل برخورد سطوح عمود بر هم از حساس ترین بخش های قالب بندی به شمار می‌روند. اگر در این نقاط از جزئیات فنی غفلت شود، نتیجه می‌تواند نشت بتن، لب پریدگی در زوایا یا عدم انطباق سطوح باشد.

اهمیت قالب کنج استاندارد زمانی بیشتر نمایان می‌شود که بدانیم فشار جانبی بتن تازه، بیشترین تنش را دقیقا در نواحی اتصال دیوارها و گوشه‌ها وارد می‌کند. در چنین شرایطی، استفاده از کنج قالب استاندارد می‌تواند تضمینی برای پایداری، انسجام و دقت سیستم قالب بندی باشد. در واقع، این قطعه با طراحی دقیق و اجرای صحیح، می‌تواند به طور مستقیم تاثیر زیادی بر دوام سازه، سرعت پیشرفت کار و حفظ ایمنی در طول پروژه داشته باشد. در این مطلب، ویژگی های ساختاری کنج قالب استاندارد و کاربردهای آن در پروژه های عمرانی را بررسی می کنیم.

تعریف کنج قالب و نقش آن در سیستم قالب بندی

کنج قالب قطعه ای فلزی است که در سیستم قالب بندی بتن برای اتصال دو صفحه قالب به صورت قائم (۹۰ درجه) به کار می‌رود. این قطعات معمولا در دو نوع کنج داخلی و کنج خارجی تولید می‌شوند؛ کنج داخلی برای اتصال قالب‌ها در گوشه های داخلی سازه و کنج خارجی برای گوشه های بیرونی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

نقش اصلی کنج قالب استاندارد، تضمین استحکام و ثبات اتصال بین قالب‌ها می باشد تا فشار جانبی ناشی از بتن ریزی به طور یکنواخت توزیع شده و از هرگونه تغییر شکل یا انحراف قالب جلوگیری شود. استفاده از کنج های با کیفیت و استاندارد باعث افزایش دقت اجرای قالب بندی، بهبود کیفیت سطح بتن و کاهش احتمال نشتی بتن در محل اتصال می‌شود.

از نظر طراحی، کنج قالب باید علاوه بر مقاومت کافی در برابر فشار بتن، قابلیت نصب سریع و ایمن را داشته باشد. معمولا کنج های لبه خم‌ نسبت به انواع جوشی از دوام و مقاومت بهتری برخوردار هستند و در پروژه های با حجم بتن ریزی بالا کاربرد بیشتری دارند.

انواع مختلف کنج قالب

در هر سازه بتنی، گوشه‌ها از جمله بخش هایی هستند که اجرای آن‌ها نیاز به دقت بیشتری دارد. برای قالب بندی این نواحی، از قطعاتی به نام کنج مدولار استفاده می‌شود که این قطعات وظیفه اتصال این دو قالب در محل برخوردشان با زاویه مشخص را برعهده دارند. این کنج‌ها در انواع مختلف داخلی و خارجی تولید می‌شوند تا بتوانند در شرایط گوناگون، اتصال دقیق و مطمئنی میان قالب‌ها ایجاد کنند و شکل نهایی سازه را با دقت بیشتری بسازند.

1– کنج داخلی

این نوع قالب در محل اتصال دو دیوار با زاویه ۹۰ درجه در سمت داخل سازه کاربرد دارد. کنج داخلی باعث شکل گیری دقیق گوشه های درونی و جلوگیری از نشت یا تخریب بتن در این نواحی می‌شود. این نوع کنج با ابعاد بال های متداول ۱۰×۱۰ یا ۱۵×۱۵ سانتی متر و در ارتفاع های استاندارد ۱۰۰، ۱۵۰ و ۲۰۰ سانتی متر تولید می‌شود. استفاده از کنج داخلی در قالب بندی دیوارها، آویز تیرها و سقف های دال بتنی بسیار متداول است و کاربرد دارد.

2- کنج خارجی 

کنج خارجی برای اتصال قالب‌ها در گوشه های بیرونی سازه استفاده می‌شود. این قالب در زوایای بیرونی، در ستون‌ها و لبه های خارجی دیوارها، کاربرد دارد و با داشتن زاویه دقیق ۹۰ درجه و پخی ۱.۵ × ۱.۵ سانتی متر، اجرای بتن ریزی را تسهیل می‌کند. ابعاد رایج آن شامل ۵×۵، ۵×۱۰ و ۱۰×۱۰ سانتی متر است و مانند کنج داخلی در ارتفاع های مختلف تولید می‌شود. برخی انواع کنج خارجی شامل نبشی پانچ شده (نمره ۵) و کنج پخ دار هستند.

دسته بندی بر اساس ساختار

فارغ از نوع داخلی یا خارجی، قالب کنج استاندارد بر اساس ساختار تولید نیز در دو گروه قرار می‌گیرند:

• کنج تسمه ای (جوشی): در این مدل، لبه‌ها به کمک تسمه به صفحات قالب متصل می‌شوند. کنج تسمه ای یا جوشی معمولا در قالب های جوشی کاربرد دارد.
• کنج لبه خم: این نوع کنج بدون نیاز به تسمه و به صورت یکپارچه از ورق خمکاری شده تولید می‌شود. به دلیل انسجام ساختاری، کنج های خم از استحکام و دوام بالاتری برخوردار می باشند.

مزایای استفاده از کنج قالب استاندارد در پروژه های عمرانی

استفاده از کنج قالب استاندارد در پروژه های عمرانی مزایای متعدد و دقیقی به همراه دارد که در زیر آن ها را بررسی می کنیم.

• دقت هندسی و کیفیت بالای اجرا: کنج قالب های استاندارد با طراحی دقیق، زوایای 90 درجه یا سایر زوایای مورد نیاز را با دقت بالا ایجاد می‌کنند. این دقت باعث می‌شود سازه های بتنی مانند ستون‌ها، دیوارها و گوشه‌ها از نظر هندسی بی نقص باشند و نیاز به اصلاحات بعدی کاهش یابد. 
• جلوگیری از نشت بتن: این قالب ها به دلیل اتصالات محکم و طراحی یکپارچه، از نشت شیره بتن در محل اتصالات جلوگیری می‌کنند. این امر منجر به سطح نهایی صاف، بدون حفره یا ترک می‌شود که کیفیت ظاهری و ساختاری سازه را ارتقا می‌دهد. 
• کاهش زمان اجرا: نصب و جداسازی کنج قالب های استاندارد به دلیل طراحی مدولار و ساده، سریع انجام می‌شود. این سرعت، زمان کلی بتن ریزی و قالب بندی را کاهش داده و پروژه را در زمان بندی تعیین شده پیش می‌برد. 
• صرفه جویی اقتصادی: استفاده مکرر از کنج قالب‌ها به دلیل دوام بالای آن‌ها (اغلب از جنس فولاد یا آلومینیوم با روکش مقاوم) هزینه های خرید و جایگزینی را کاهش می‌دهد. همچنین، با کاهش زمان اجرا و هزینه های نیروی کار همراه است.
• کاهش ضایعات مصالح: با جلوگیری از نشت بتن و ایجاد سطوح صاف، هدررفت مصالح بتنی کاهش می‌یابد. این امر به غیر از کاهش هزینه ها، به پایداری زیست محیطی پروژه نیز کمک می‌کند. 

اگر شما هم برای قالب بندی سازه خود به دنبال سازنده مناسب برای سفارش و خرید کنج مدولار مناسب هستید، توصیه می کنیم این راهنمای خرید کنج مدولار از تولیدکنندگان داخلی را از دست ندهید.

کاربردهای رایج کنج قالب در اجرای سازه های بتنی

کنج قالب استاندارد به دلیل برخورداری از ویژگی هایی همچون طراحی دقیق، کیفیت بالا و انعطاف پذیری، ابزاری مهم در پروژه های عمرانی است. این ابزار در بخش های مختلف ساخت و ساز کاربرد دارد و کار را سریع‌تر و بهتر می‌کند. در ادامه، کاربردهای این ابزار قالب بندی را توضیح خواهیم داد.

• ساخت گوشه های دقیق سازه های بتنی: کنج قالب‌ها برای ایجاد زوایای تمیز، معمولا 90 درجه، در دیوارها، ستون‌ها، تیرها و فونداسیون‌ها استفاده می‌شوند. این کار سازه را محکم و زیبا می‌کند. 
• قالب بندی دیوارهای بتنی: در سیستم های قالب بندی، کنج قالب‌ها، دو بخش قالب را به هم متصل کرده و گوشه های قوی و مرتب برای دیوارها می‌سازند. 
• شکل دهی ستون‌های بتنی: این ابزار برای قالب بندی ستون‌های مربعی یا مستطیلی به کار می‌رود و زوایای صاف و بدون نقص ایجاد می‌کند. 
• اجرای فونداسیون: کنج قالب‌ها در پی سازی، گوشه های فونداسیون را دقیق شکل داده و از هدررفت بتن جلوگیری می‌کنند. 
• پروژه های زیرساختی: در پل‌ها، تونل‌ها و سدها، استفاده از کنج قالب برای ساخت زوایای محکم در بخش‌های بتنی استفاده می‌شود. 
• دیوارهای حائل و برشی: کنج قالب‌ها در دیوارهای مقاوم، گوشه هایی پایدار می‌سازند که در برابر فشار مقاوم هستند.

قالب کنج استاندارد، نقطه‌ اتصالی مهم در سیستم قالب بندی بتن است که اتصال دقیق و مقاوم بین صفحات قالب را فراهم می کند. این قطعه با استحکام بخشی به قالب‌ها در مقابل فشار جانبی بتن تازه و حفظ زاویه های دقیق، عامل اصلی در ارتقای کیفیت و دوام سازه به شمار می‌رود. استفاده از کنج قالب استاندارد، باعث کاهش نشت بتن، بهبود کیفیت سطح بتنی و افزایش سرعت اجرای عملیات قالب بندی می‌شود. در واقع، دقت و استحکام کنج قالب، به عنوان یکی از عوامل تاثیرگذار بر دوام و ایمنی سازه های بتنی شناخته می‌شود و توجه به آن در هر پروژه عمرانی ضروری است.