گزیده ای از داستان های ایرانی و «مجنونِ سلما»

آفتاب نیوز :

کتاب «داستان های نوشتا: از نویسندگان معاصر ایران (1385 تا 1401)» به انتخاب حسین آتش پرور در 441 صفحه با شمارگان 330 نسخه و بهای 350 هزار تومان در انتشارات مروارید عرضه شده است.

در بخشی از «خانه داستان کجاست؟» به عنوان مقدمه به قلم آتش پرور آمده است: هر کدام از داستان های این مجموعه بیشتر به طرح مسیله تا شرح حادثه می پردازد. از این بابت داستان با زبان تازه، دنیای جدیدی به خواننده می دهد. با تجربه هایی که از گذشته داریم داستان نویسی ما در مسیر تکامل، با تنوع به سمت استقلال داستان می رود. نویسندگان داستان ها از گذشته عبور کرده اند و زبان خودشان را دارند که با نسل های قبل متفاوت است؛ ایدیولوژی زده نیست.

 از داستان برای بیان عقاید کمتر استفاده می کنند. از قهرمان ها فاصله گرفته اند و به شخصیت و فردیت نزدیک می شوند و به طرف ادبیات و هنر می روند. داستان را برای داستان می خواهند نه برای سیاست و در خدمت آن. داستان ها شناخت درونی تر و عمیق تری از انسان و محیط او به ما می دهد. بیشتر نویسندگان امروز به داستان می اندیشند تا اینکه داستان را مستعمره و موضوع و یا ظرفی برای محتوا بدانند.

در مسیر داستانِ امروز می بینیم که به جزییات و فردیت بیشتر توجه می شود. کمتر دخالت راوی را در آن می بینیم و یا با دانای کل روبه رو می شویم. اغلب نویسندگان داستان ها، شهرستانی اند و هر کدام در اقلیم خاصی از ایران زندگی می کنند. تنوع زیست در آثارشان منعکس است. ما با راویان روایت ها، شاد و غمگین به سفر های دور و نزدیک، به گوشه و کنار جغرافیایی می رویم که سرزمین شریفشان زبان فارسی است. داستان نویسانی که هرکدام ویژگی ها و زیست فردی خودشان را دارند و کمتر به یکدیگر شباهت دارند. نویسندگانی که تنها نقطه اشتراک شان جمع شدن در این مجموعه داستانی است.

 در نوشته پشت جلد کتاب می خوانیم: «داستان های نوشتا» منتخبی است از موجودیِ داستان های کوتاه ایرانی در سال های 1385 – 1401 با تجربه های متفاوت و متنوع در زمان و مکان و موقعیت های مختلف و از چند نسل ادبی. کتاب با داستانی از ابراهیم گلستان، که از نویسندگان خاص نسل اول است. آغاز می شود. در مجموع شصت داستان کوتاه از شصت نویسنده ایرانی به انتخاب حسین آتش پرور (متولد 1331)، داستان نویس شناخته شده همروزگارمان در این کتاب آمده است. 

 همچنین کتاب «مجنونِ سلما» نوشته جان دوست با ترجمه فاروق نجم الدین در 210 صفحه با شمارگان 330 نسخه و قیمت 170 هزار تومان در نشر یادشده راهی بازار کتاب شده است.

 در نوشته پشت جلد کتاب می خوانیم: جان دوست (متولد 1965، کوبانی) نویسنده سرشناس کرد اهل سوریه، اثر خود را «داستانی تخیلی درباره یک شاعر حقیقی» معرفی کرده است. ملااحمد جزیری، شاعری که در نقش قهرمان این رمان ظاهر می شود، نقشی تاریخ ساز در میان کرد ها دارد. او پایه گذار شعر کلاسیک کردی است و پژوهشگران کرد او را بزرگ ترین شاعر تاریخ ادب خود می شمارند و جایگاهی، چون جایگاه حافظ در ادبیات فارسی برای او قایلند. داستان این رمان با دلباختگی این شاعر در دوران جوانی آغاز می شود. او محصل علوم فقهی است که چشمش به جمال شاهزاده خانمی از امارت نشین «جزیره»، بزرگترین امارت نشین کُرد در دوران دولت عثمانی می افتد. با این همه می فهمد که آرزوی وصال او سرابی بیش نیست. شاهزاده خانم نیز با آنکه با همین یک دیدار، دلداده و شیدای محصل جوان شده است، مدتی بعد به اشاره خانواده و به قول خود او «به آنچه تقدیرش بوده» تن می دهد و به عقد یکی از امیران کرد درمی آید.

 آن محصل جوان بعد ها شاعری مشهور می شود و در دوران سالمندی شرح دلباختگی ناکام، اما همچنان فروزانش را برای یکی از شاگردانش روایت می کند.

 جان دوست، در خلال روایتش از زندگی این شاعر، از ارتباط های عمیق ادبی آن روزگار جامعه کرد با فرهنگ ادبیات ایران پرده برمی دارد. از روایت او می فهمیم که زبان فارسی در محافل ادبی این منطقه، که جزیی از قلمرو عثمانی ها به شمار می رفت، چنان متداول بوده که به عنوان زبان غالب ادبی در شعر و نثر شناخته می شود.