در دیدار سال 1357، فرح با آیت الله خویی رهبر شیعیان عراق چه گذشت؟

به گزارش خبرگزاری پیشتاز، روز دوشنبه 27 فروردین 1358؛ بیش از دو ماه پس از پیروزی انقلاب در ایران، و درست در بحبوحه ی روزهایی که سران رژیم گذشته یکی پس از دیگری در جلوی جوخه ی اعدام قرار می گرفتند و از سوی دیگر نیز این گمانه در عراق مطرح بود که ایران قصد دارد با آشوب در مناطق شیعه نشین آن کشور، انقلاب خود را صادر کند، خبرنگار خبرگزاری فرانسه به دیدار آیت الله العظمی سید ابوالقاسم خویی رهبر شیعیان عراق رفت. آن چه در پی می خوانید گزارش خبرگزاری فرانسه از آن دیدار است که فردای آن روز [سه شنبه 28 فروردین 58] در روزنامه ی کیهان منتشر شد:

حضرت آیت الله العظمی حاج سید ابوالقاسم الموسوی الخویی رهبر شش میلیون شیعه در عراق دیروز [دوشنبه 27 فروردین 58] اعلام کرد که جامعه ی شیعه ی عراق در امنیت زندگی می کند و شایعه ی وجود آشوب در استان های شیعه نشین عراق را پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران تکذیب کرد.

آیت الله خویی که 84 سال دارد و یکی از محترم ترین رهبران شیعه حتی در خود ایران است، دیروز [دوشنبه 27 فروردین 58] در نجف، یکی از اماکن بسیار مقدس بین المللی شیعه، شهری در بیابان واقع در 200 کیلومتری جنوب بغداد، و در همان اتاقی که در پاییز گذشته [پاییز 57] فرح را پذیرفته بود، خبرنگار خبرگزاری فرانسه را به حضور پذیرفت. در آن هنگام مذاکرات فرح با حضرت آیت الله آخرین تلاشی بود که خانواده ی پهلوی برای آرام کردن رهبری شیعه به کار می برد. این هم چنین آخرین سفری بود که همسر شاه سابق – پیش از ترک همیشگی ایران – به خارج از کشور کرد.

آیت الله خویی در گفت وگو در آن دیدار گفت: «چیزی که من به او (فرح) گفتم فقط این بود که بایستی شاه سابق را وادار به اصلاح حکومت خودش می کرد و وادارش می کرد تا برای ملت کار کند و صهیونیست ها و بهاییان را بیرون کند اما آن ها به اندرزهای من توجه نکردند.»

آیت الله خویی وقت خود را صرف تدریس در مدرسه ی علمی نجف و ادای نماز در مسجد بزرگ شهر، مرقد علی (ع) داماد پیغمبر (س) و چهره ی اساسی شیعه، می کند. ایشان از نقطه ای در خاک ایران در نزدیکی مرز تریکه و در 70 سالگی به نجف آمده است.

پس از آن که حضرت آیت الله العظمی خمینی در مهرماه گذشته از نجف به پاریس و از آن جا به تهران رفت و پس از آن که 15 سال در کنار آیت الله خویی در نجف زندگی کرده بود، آیت الله خویی اکنون تنها مرجع بزرگ ایرانیان شیعه در عراق است (که در آن جا رقم جمعیت شیعه و سنی برابر است) و قدرت روحانی و معنوی ایشان از کربلا، شهر مقدس بزرگ دیگر عراق در شمال نجف، تا منطقه ی بصره در کرانه ی شط العرف گسترش دارد.

حضرت آیت الله خویی در سخنان خود گفت: «در طی ده سال گذشته من تلگرام های بسیاری برای شاه سابق فرستادم تا به او در مورد سیاست ضد خلقی اخطار کنم و به او هشدار بدهم که سرانجام واقعه ای روی خواهد داد.»

در این هنگام آیت الله خویی از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران ابراز خشنودی کرد و این پیروزی را تبریک گفت. آیت الله خویی افزود: «حالا آرزو می کنم که همه چیز در ایران خوب پیش برود و بهتر از پیش باشد، و دیگر بازگشت به قهقرا اتفاق نیفتد و این که همه چیز برای ملت و به نام ملت انجام بگیرد. تکلیف ملت پشتیبانی از کسانی است که ملت را آزاد کرده اند. البته با اتکا بر اسلام که مترادف آزادی است. مهندس بازرگان نخست وزیر ایران مرد درستی است که ملت اسلام می تواند به او اعتماد کند. مهم این است که نفوذ صهیونیسم به کلی در ایران نابود شده و ایران اکنون سیاستی را پیش می برد که نه طرفدار غرب است و نه طرفدار شرق.»

رهبر مذهبی شیعه ی عراق در عین حال در داوری خود نسبت به اعدام های جاری در ایران به طفره سخن گفت و خاطرنشان کرد که از ایران دور است و مشغولیت بسیار دارد و از جزییات اطلاع چندانی ندارد و توضیح داد که «گروه های بسیاری در ایران قدرت دارند و مسیولیت اعدام ها با گروه هایی است که در آن باره تصمیم می گیرند. اما وقتی که قدرت متمرکز شد مسیولیت مشترک خواهد شد.»

آیت الله خویی در پایان گفت: «برای آن که همه چیز را روشن تر دریابیم به زمان بیش تری نیاز هست.»

25957