دانه قهوه ربوستا: بررسی ویژگی ها مزایا و تأثیرات بر سلامتی

یکی از گونه های پر مصرف در بین دانه های قهوه، دانه قهوه ربوستا است. یکی از این انواع قهوه ربوستا است که به دلیل طعم قوی و میزان کافئین بالاتر نسبت به سایر گونه ها شناخته شده است.

این مقاله به بررسی خواص و تأثیرات مصرف قهوه ربوستا بر سلامتی می پردازد و به موضوعاتی همچون معرفی، مزایا، عوارض و نکاتی در رابطه با مصرف صحیح و مناسب آن است.

دانه قهوه ربوستا چیست و چرا بیشتر خریداری میشود؟

قهوه ربوستا نوعی دانه قهوه است که از گیاه Coffea canephora به دست می آید. دانه قهوه ربوستا اغلب در مناطق گرمسیری آفریقا و برخی از کشورهای آسیایی مانند ویتنام کشت می شود. دانه های ربوستا دارای طعم تلخ تری نسبت به قهوه عربیکا هستند و به دلیل مقاومت بالاتر گیاه در برابر آفات از بازدهی بیشتری برخوردار است.

از نظر علمی قهوه ربوستا ۲.۲ تا ۲.۷ درصد کافئین دارد که تقریباً دو برابر قهوه عربیکا است. به همین دلیل این نوع قهوه اغلب در ترکیب با قهوه های دیگر برای ایجاد طعمی قوی تر و کافئین بالاتر استفاده می شود و اکثر قهوه خورها بیشتر خرید دانه قهوه روبوستا را ترجیح میدهند. و علت اصلی آن این است این قهوه انرژی دهی بالایی نسبت به دیگر قهوه ها دارد.

فواید مصرف قهوه ربوستا

روزانه مصرف قهوه ربوستا به خصوص در مقادیر معتدل می تواند فوایدی برای سلامت داشته باشد. این فواید شامل موارد زیر است :

افزایش انرژی و تمرکز

کافئین بالا در قهوه ربوستا به طور مستقیم بر سیستم عصبی مرکزی اثر می گذارد و با افزایش هوشیاری و کاهش خستگی بهبود تمرکز و عملکرد ذهنی را به همراه دارد. به همین دلیل این نوع قهوه برای افرادی که نیاز به انرژی بیشتری دارند مانند ورزشکاران و کارمندان پرمشغله مناسب است.

خاصیت آنتی اکسیدانی

قهوه ربوستا به دلیل داشتن اسیدهای کلروژنیک دارای خاصیت آنتی اکسیدانی قوی است. این ترکیبات می توانند در کاهش التهاب و مبارزه با رادیکال های آزاد که به سلول های بدن آسیب می رسانند مؤثر باشند. تحقیقات نشان می دهد که مصرف منظم قهوه ممکن است به پیشگیری از برخی بیماری های مزمن مانند دیابت نوع ۲ و بیماری های قلبی کمک کند.

کاهش خطر ابتلا به پارکینسون

مطالعات نشان داده اند که مصرف منظم کافئین ممکن است به کاهش خطر ابتلا به بیماری پارکینسون کمک کند. مکانیسم دقیق این اثر هنوز به طور کامل شناخته نشده است اما احتمال می رود که کافئین از طریق تأثیر بر سیستم دوپامینی مغز در پیشگیری از این بیماری نقش داشته باشد.

عوارض مصرف زیاد قهوه ربوستا

هرچند که مصرف قهوه می تواند مزایای زیادی برای سلامت داشته باشد اما مصرف بیش از حد آن می تواند عوارضی نیز به همراه داشته باشد. برخی از عوارض ناشی از مصرف زیاد کافئین عبارتند از :

اضطراب و بی خوابی

کافئین بالا در قهوه ربوستا می تواند باعث افزایش اضطراب و اختلال در خواب شود. این ماده می تواند سیستم عصبی را تحریک کند و باعث افزایش ترشح هورمون استرس شود که منجر به مشکلات خواب و حتی افزایش ضربان قلب می گردد.

افزایش فشار خون

مصرف زیاد قهوه ربوستا ممکن است به افزایش فشار خون منجر شود به خصوص در افرادی که از قبل دارای مشکلات قلبی-عروقی هستند. این امر به دلیل تأثیر کافئین بر تنگ شدن عروق خونی است.

مشکلات گوارشی

برخی افراد ممکن است پس از مصرف قهوه ربوستا دچار سوزش سر دل یا ترش کردن معده شوند. این مشکل ناشی از اسیدیته بالای قهوه و تأثیر آن بر اسفنکتر مری است که می تواند منجر به برگشت اسید معده شود.

راهکارهای مصرف ایمن قهوه ربوستا

برای جلوگیری از عوارض جانبی احتمالی می توانید برخی از راهکارها را در مصرف قهوه ربوستا به کار ببرید :

• مصرف متعادل : بهتر است مصرف قهوه ربوستا به روزانه ۱ تا ۲ فنجان محدود شود تا از عوارض ناشی از مصرف زیاد کافئین جلوگیری شود.
• خوردن همزمان با غذا : مصرف قهوه ربوستا با غذا می تواند به کاهش تحریک معده کمک کند و احتمال سوزش سر دل را کاهش دهد.
• اجتناب از مصرف در شب : از نوشیدن قهوه در ساعات نزدیک به خواب خودداری کنید تا از مشکلات خواب جلوگیری شود.

جایگزین های طبیعی و خانگی برای مصرف قهوه

اگر به دلایل مختلفی نمی خواهید قهوه ربوستا مصرف کنید می توانید از جایگزین های طبیعی استفاده کنید که دارای خواص مشابه هستند اما عوارض جانبی کمتری دارند. برخی از این جایگزین ها عبارتند از :

• چای سبز : حاوی مقدار کمتری کافئین نسبت به قهوه است و به دلیل وجود آنتی اکسیدان ها به سلامت قلب و تقویت سیستم ایمنی کمک می کند.

چای گیاهی مثل بابونه : برای افرادی که نمی خواهند تحریک کافئینی داشته باشند چای گیاهی می تواند یک جایگزین مناسب باشد که اثرات آرامش بخش و ضد استرس دارد

جدول مقایسه ای خواص قهوه ربوستا و قهوه عربیکا

ویژگی	قهوه ربوستا	قهوه عربیکا
میزان کافئین	بالا (۲.۲-۲.۷%)	پایین تر (۱.۲-۱.۵%)
طعم	تلخ تر و قوی تر	ملایم تر و میوه ای
میزان قند طبیعی	کمتر	بیشتر
مقاومت در برابر آفات	بالا	پایین تر
میزان روغن	کمتر	بیشتر

خلاصه مطلب

دانه قهوه ربوستا به دلیل داشتن کافئین بالا و طعم قوی اش در بسیاری از نقاط جهان طرفداران زیادی دارد. مصرف متعادل آن می تواند به افزایش انرژی و بهبود تمرکز کمک کند. اما همانطور که ذکر شد مصرف بیش از حد آن می تواند منجر به عوارض جانبی شود. بنابراین توصیه می شود تا حد امکان از مصرف متعادل و آگاهانه قهوه استفاده کنید و در صورت وجود هرگونه مشکل سلامتی با پزشک خود مشورت کنید.

پرسش های مفید پیش از خرید دانه قهوه روبوستا

1. قهوه ربوستا مناسب چه افرادی است؟ قهوه ربوستا به دلیل کافئین بالای خود برای افرادی که نیاز به هوشیاری بیشتر دارند مانند دانشجویان و کارمندان پرمشغله مناسب است. اما باید با احتیاط مصرف شود.
2. آیا مصرف روزانه قهوه ربوستا مضر است؟ مصرف متناسب روزانه مشکلی ایجاد نمی کند. اما مصرف بیش از حد ممکن است باعث بروز مشکلاتی مانند اضطراب افزایش فشار خون و سوزش معده شود.
3. چه مقدار قهوه ربوستا در روز باید مصرف شود؟ بهتر است روزانه ۱ تا ۲ فنجان از این نوع قهوه مصرف شود تا از عوارض جانبی ناشی از کافئین زیاد جلوگیری شود.