توضیح سازمان فضایی درباره شکست ماهواره ها به دلیل تشعشعات/تعویق پرتاب ماهواره های «طلوع ۳» و «ظفر ۲»

دکتر حسن سالاریه در گفت وگو با پیشتاز در پاسخ به این سؤال که عنوان شده یکی از ماهواره های کشور به دلیل تشعشعات فضایی از کار افتاده است چه توضیحی دارید گفت: کاهش طول عمر ماهواره بر اثر تشعشعات فضایی مربوط به یکی از ماهواره ها نمی شود و خیلی از ماهواره ها با آن مواجه می شوند.

وی اضافه کرد: معمولا در ماهواره های تحقیقاتی از قطعات غیر سابقه دار استفاده می شود و بیشتر جنبه تحقیقاتی دارند؛ ضمن آنکه عمر ماهواره ها دستخوش مسائل زیادی می شود که یکی از این مسائل تشعشع و گرادیان های دمایی است.

سالاریه گرادیان دمایی بالا و تشعشع را دو عامل مهم اثرگذار در عمر ماهواره ها دانست و ادامه داد: این طور نیست که یکی از ماهواره ها با این مساله مواجه شده باشد و خیلی از ماهواره هایی که در گذشته پرتاب می شده اند بعد از آنکه در مدار قرار می گرفتند بعد از چند ماه (یک ماه تا یک سال) عمر آنها کاهش می یافت که یکی از عوامل این کاهش تشعشعات فضایی و گرادیان های دمایی است.

رئیس سازمان فضایی خاطر نشان کرد: آنچه که اعلام شده است درباره از کار افتادن ماهواره ها به دلیل تشعشعات فضایی ارائه مثالی درباره اثرات تشعشعات فضایی بر روی ماهواره ها بوده است و این مساله باید بصورت علمی مورد بررسی قرار گیرد.

جزئیات همکاری سازمان فضایی با دانشگاه ها برای توسعه تحقیقات تشعشعات

وی در خصوص تدوین برنامه برای توسعه تحقیقات در خصوص اقلیم فضا و تشعشعات گفت: این برنامه با همکاری دانشگاه ها است. در سال های گذشته همکاری ما با دانشگاه ها در راستای حمایت از پایان نامه ها و طرح های تحقیقاتی دانشگاهی دوره های دکتری و پسا دکتری و ارشد بوده است ضمن آنکه پروژه هایی را به صورت موردی با دانشگاه ها داشتیم.

وی افزود: با توجه به اینکه ما نیاز به نیروی انسانی داریم پرورش نیروی انسانی باید با شتاب بیشتری صورت گیرد؛ از این رو به دنبال همکاری با دانشگاه ها در قالب گروه ها و هسته های پژوهشی هستیم به این معنا که استاد یا یک محقق با یک دانشجو در پروژه های ما نباشد بلکه گروهی از محققان در دانشگاه ها فعال شوند.

سالاریه اظهار کرد: بر این اساس مطالعاتی را در دستور کار داریم تا موضوعات تحقیقاتی را که در TRLهای پایین قرار دارند و دانشگاه ها باید به آن ورود کنند استخراج کنیم و در قالب قراردادی با دانشگاه ها توسعه دهیم.

رئیس سازمان فضایی با بیان اینکه در زمینه اقلیم فضا و تشعشعات بسیاری از مراکز تحقیقاتی و دانشگاه ها مطالعاتی را آغاز کرده اند که پژوهشگاه هوافضا یکی از این مراکز به شمار می رود خاطرنشان کرد: ضمن آنکه گروه های مختلف فیزیک علوم جو علوم کیهان اخترفیزیک و نجوم دانشگاه ها در این حوزه متمرکز شده اند ولی تحقیقات آنها بیشتر جنبه علمی دارد و به این مفهوم که نتایج آن بتواند وارد طراحی ماهواره شود کمتر به آن توجه شده است.

وی با بیان اینکه کشور در صنعت ماهواره در حال رشد است ادامه داد: همچنین تعداد ماهواره هایی که پرتاب می کنیم در حال افزایش است و از مرحله تحقیق و توسعه این صنعت در حال خارج شدن هستیم و به سمت صنعتی شدن میل می کنیم و تمایل داریم که هم تعداد ماهواره های ما در مدار و هم عمر آنها افزایش یابد؛ از این رو ضرورت دارد تا این مطالعات را از مرحله تحقیقات و دانشگاه به مرحله کاربردی سازی ارتقاء دهیم.

پرتاب ماهواره

وی با اشاره به ۳ پروژه ماهواره ای که توسط پرتابگر خارجی پرتاب خواهند شد گفت: پرتاب ماهواره های «طلوع ۳» و «ظفر ۲» با چند ماهی تاخیر انجام خواهد شد چرا که ماهواره اصلی که در این پرتاب ها قرارداشته است به موقع به اتمام نرسیده است و این ماهواره ها ماهواره های جانبی هستند؛ از این رو زمان پرتاب آنها بسته به زمان تحویل ماهواره اصلی جا به جا شده است؛ اما ماهواره های «کوثر» و «هدهد» مطابق برنامه زمان بندی اعلام شده در آبان ماه توسط پرتابگر خارجی پرتاب خواهند شد.

سالاریه با بیان اینکه زمان دقیق پرتاب این ماهواره ها را نمی توان اعلام کرد افزود: پیش بینی ما این است که این ماهواره ها در سال جاری پرتاب خواهند شد ولی باید زمان دقیق پرتاب آن به ما اعلام شود.

وی در خصوص توسعه ماهواره ها با کاربردهای هواشناسی در کشور ادامه داد: در پروژه های ماهواره های آتی و محموله های هواشناسی که قابلیت بومی سازی دارند و ساخت آنها در کشور وجود دارد بر روی جنبه های هواشناسی متمرکز می شویم که برای این منظور در ابتدا فاز تحقیقاتی آن طی می شود و در برخی از ماهواره های تحقیقاتی ما قرار می گیرد و در مدار تزریق می شود و بعد از چند ماه کارکردن در مدار تبدیل به مسیری برای ساخت ماهواره های جدید هواشناسی خواهد شد.

به گزارش پیشتاز دکتر سالاریه رئیس سازمان فضایی اعلام کرده بود ماهواره های «ظفر-۲» و «طلوع ۳» در آذر و دی ماه سال جاری با پرتابگر خارجی پرتاب خواهند شد که تاخیری در پرتاب این ماهواره ها صورت گرفته است.

پایان خبر پیشتاز