بالاتاوه، یک نان سنتی مرغوب

بالاتاوه، این نان خوش رنگ و عطر جنوب، یکی از اون نون هایی هست که با هر لقمه اش، انگار داری سفر می کنی به دل کوچه پس کوچه های لارستان و شهرهای هرمزگان. این نون محلی، با بافت سبک و نرمش و اون عطر خاص مهیاوه و گل اسک، فقط یه نون ساده نیست؛ خودش یه تیکه از فرهنگ و سفره گرم مردمان جنوب ایرانه که حسابی به دل می شینه و طعم فراموش نشدنی داره. وقتی حرف از یه بالاتاوه مرغوب میشه، یعنی چیزی که هم مزه اش عالی باشه، هم بافتش نرم و لطیف، و هم عطرش آدم رو مست کنه. اگه دوست داری این تجربه بی نظیر رو تو خونه خودت خلق کنی، بیا با هم یه سفر آشپزی هیجان انگیز رو شروع کنیم.

بالاتاوه چیست؟ سفری به قلب جنوب و رازهای یک نان اصیل

وقتی اسم بالاتاوه میاد، شاید بعضیا تو ذهنشون سوال پیش بیاد که اصلاً این نون چی هست و از کجا اومده؟ بالاتاوه یا همون بالا تاوه و بالاتابه، یه نون سنتی و محلیه که اسمش رو از روش پختش گرفته. تاوه یا توه در واقع همون تابه ای هست که این نون روش پخته میشه. بیشتر وقتا روی ساج یا تابه های مخصوص، روی حرارت مستقیم، پخته میشه و همین روش پخت، بهش یه ویژگی خاص میده. این نون تو سفره های مردم جنوب، مخصوصاً لارستان در استان فارس و شهرهای ساحلی هرمزگان، جایگاه ویژه ای داره. اصلاً نمیشه حرف از نون های محلی جنوب زد و بالاتاوه رو نادیده گرفت.

از نام تا نشان: چرا اسمش بالاتاوه است؟

واقعاً اسم بالاتاوه چقدر با خودش قصه و تاریخ داره! همون طور که گفتم، ریشه این اسم برمی گرده به تاوه یا همون توه که ابزار اصلی پخت این نون دوست داشتنیه. این نون مستقیماً روی سطح داغ تابه یا ساج پهن میشه و می پزه. این سادگی در نام گذاری، نشون دهنده اصالت و ریشه دار بودن این نونه که از دل زندگی روزمره مردم جنوب سرچشمه گرفته. فکرشو بکن، یه نون که تمام هویتش تو اسمشه و نشون میده چطور قراره از دل حرارت و عشق به آشپزی بیرون بیاد و دل ها رو ببره!

خاستگاه بالاتاوه: لارستان و فراتر از آن

درباره خاستگاه اصلی بالاتاوه، بحث و گفتگو زیاده. بعضی ها ممکنه به اشتباه فکر کنن که این نون مال جاهای دیگه است، ولی حقیقت اینه که ریشه اصلی و خاستگاه این نون خوشمزه، به لارستان در استان فارس برمی گرده. لارستان، منطقه ای با فرهنگ غذایی غنی و پر از نون های محلی بی نظیر، مهد تولد این نون شل و خوش خوراکه. البته به خاطر همسایگی و تبادل فرهنگی، این نون تو شهرهای هرمزگان مثل بندرعباس هم حسابی طرفدار پیدا کرده و حتی ممکنه کمی تفاوت تو دستور پختش بین مناطق مختلف وجود داشته باشه، اما اصل و ریشه اش تو همون لارستانه. این نون، نمادی از پیوند عمیق مردم جنوب با طبیعت و دریاست.

مهیاوه و گل اسک: دو ستاره درخشان طعم و رنگ بالاتاوه

چیزی که بالاتاوه رو از بقیه نون ها متمایز می کنه و بهش یه هویت خاص میده، وجود دو ماده جادویی به اسم مهیاوه و گل اسک هست. مهیاوه، یه سس ماهی سنتی و فوق العاده خوش طعم و شورمزه است که از ماهی ساردین یا کَلیَر تهیه میشه و بهش سس ماهی جنوب هم میگن. این سس بافت نسبتاً رقیقی داره و عطر و طعم خاصی به نون میده. اگه تا حالا مهیاوه رو امتحان نکردید، حتماً یه بار امتحانش کنید، چون واقعاً طعم نون رو زیر و رو می کنه!

اما گل اسک یا گلرنگ چیست؟ این پودر طلایی رنگ که از گیاه گلرنگ به دست میاد، مسئول اون رنگ زرد دلبرانه و اشتهابرانگیز بالاتاوه است. علاوه بر رنگ، گل اسک یه عطر ملایم و دلپذیر هم به نون میده. این دو ماده، مثل امضای هنرمند روی اثرش، نشون می دهند که با یه بالاتاوه اصیل و دست پخت جنوبی طرفیم. اگه به گل اسک دسترسی ندارید، می تونید از زعفران دم کرده هم برای رنگ استفاده کنید، اما خب عطر و اصالت گل اسک یه چیز دیگه است.

بافت و ویژگی های منحصربه فرد این نان

بالاتاوه رو که گاز می زنی، اولین چیزی که حس می کنی، بافت سبک و لطیفشه. این نون معمولاً نازکه و گاهی اوقات کناره هاش کمی ترد و پوک میشه. همین بافت خاص باعث میشه که خیلی راحت خورده بشه و حس سنگینی به آدم نده. برعکس بعضی نون های سفت و حجیم، بالاتاوه بیشتر شبیه یه کرپ یا پنکیک نازک و انعطاف پذیره که میشه باهاش هزار جور خوراکی خوشمزه رو ساندویچ کرد یا کنار چای و قهوه خورد. معمولاً ظاهرش هم با نقاط تیره مهیاوه و کنجد که روش پاشیده شده، خیلی جذابه و دل آدمو می بره.

مواد لازم برای پخت یک بالاتاوه شاهانه: فوت و فن های انتخاب مواد

حالا که حسابی با بالاتاوه آشنا شدیم و دلت واسه عطر و طعمش غش رفت، بریم سراغ بخش هیجان انگیز ماجرا: آماده کردن مواد اولیه! این قسمت خیلی مهمه چون کیفیت نون شما مستقیم به کیفیت موادی که استفاده می کنید، ربط داره. پس با دقت انتخاب کنید و نکات زیر رو جدی بگیرید.

ماده اولیه	میزان تقریبی	نکات کلیدی
آرد سفید (نانوایی یا قنادی)	۱ کیلوگرم (حدوداً ۷ تا ۸ لیوان فرانسوی دسته دار)	برای نون لطیف تر و سبک تر، آرد سفید نان یا قنادی بهتره. حتماً الک کنید.
شیر ولرم	۱ لیتر (۴ لیوان فرانسوی دسته دار)	حتماً ولرم باشه (نه داغ، نه سرد) تا خمیرمایه فعال بشه. اگه پرچرب باشه، نون لذیذتر میشه.
آب ولرم	۱ لیوان فرانسوی دسته دار	برای فعال کردن خمیرمایه و تنظیم قوام خمیر.
تخم مرغ	۲ عدد	باعث لطافت و پوکی نون میشه. هم دمای محیط باشه.
خمیرمایه فوری	۱.۵ قاشق غذاخوری	تازگی و کیفیتش رو چک کنید.
نمک	۱ قاشق مرباخوری	برای طعم و کنترل فعالیت خمیرمایه.
شکر	۲ قاشق غذاخوری	غذای خمیرمایه و بهبود طعم.
مهیاوه	به مقدار لازم (برای رومال)	طعم دهنده اصلی و سنتی. اگه ندارید، می تونید حذف کنید.
کنجد	به مقدار لازم (برای رومال)	عطر و طعم عالی میده و روی ظاهر نون هم خیلی تأثیر داره.
گل اسک (پودر گلرنگ)	۲ تا ۳ قاشق غذاخوری (برای رومال و رنگ خمیر)	برای رنگ طلایی و عطر دلنشین. اگه ندارید، کمی زعفران دم کرده.
رازیانه (اختیاری)	۱ قاشق غذاخوری (پودر شده)	بهبود عطر و طعم نون.

آرد: ستون اصلی نان شما

آرد، پایه و اساس هر نونیه. برای بالاتاوه، بهتره از آرد سفید نانوایی یا قنادی استفاده کنید. این آردها پروتئین کمتری دارن و باعث میشن نون شما لطیف تر و سبک تر بشه. مهم ترین نکته اینه که حتماً آرد رو یکی دو بار الک کنید تا هوا بخوره و سبک بشه. این کار به پف کردن بهتر خمیر و در نتیجه یه نون پوک و عالی کمک می کنه.

خمیرمایه: قلب تپنده خمیر

خمیرمایه، قلب تپنده خمیره و مسئول پف کردن نون شماست. همیشه از خمیرمایه تازه و باکیفیت استفاده کنید. اگه شک دارید که خمیرمایه تون سالمه یا نه، قبل از استفاده، یه آزمایش کوچولو روش انجام بدید: یه قاشق چای خوری شکر رو با نصف لیوان آب ولرم (خیلی داغ نباشه که خمیرمایه رو بکشه، حدود ۴۰ درجه سانتی گراد) مخلوط کنید، بعد خمیرمایه رو روش بریزید و هم بزنید. اگه بعد از ۵ تا ۱۰ دقیقه روش کف کرد و پفکی شد، یعنی سالمه و آماده کار. وگرنه باید بریزید دور و خمیرمایه جدید بخرید.

شیر و آب: راز لطافت خمیر

شیر و آب هم نقش خیلی مهمی تو بافت و لطافت نون دارن. هم شیر و هم آب باید حتماً ولرم باشن. نه خیلی سرد که خمیرمایه فعال نشه و نه خیلی داغ که خمیرمایه رو از بین ببره. شیر اگه پرچرب باشه، نون شما رو لذیذتر و نرم تر می کنه. بعضی ها حتی کمی ماست هم اضافه می کنن که به لطافت نون کمک می کنه.

مهیاوه و گل اسک: امضای اصالت بالاتاوه

همون طور که قبلاً هم گفتم، مهیاوه و گل اسک، عناصر کلیدی طعم و رنگ بالاتاوه هستن. مهیاوه رو برای رومال نون استفاده می کنیم و طعم شور و خاصی بهش میده. اگه تو منطقه تون مهیاوه پیدا نکردید، می تونید اون رو حذف کنید یا یه جایگزین مثل سس ماهی (fish sauce) رقیق شده با آب استفاده کنید، اما خب طعم اصیلش به مهیاوه است. گل اسک رو هم برای رنگ و هم برای عطر نون استفاده می کنیم. می تونید یه مقدار کمی از پودر گل اسک رو با آب قاطی کنید و به خمیر اضافه کنید تا رنگش زرد بشه، و یه مقدار هم با آب قاطی کنید و موقع پخت برای رومال استفاده کنید.

سایر مواد: نمک، شکر، تخم مرغ، کنجد، رازیانه

• نمک: برای تعادل طعم و کنترل فعالیت خمیرمایه ضروریه.
• شکر: غذای اصلی خمیرمایه است و کمک می کنه خمیرمایه خوب فعال بشه.
• تخم مرغ: باعث نرمی و پوکی نون میشه. حتماً قبل از اضافه کردن به خمیر، اون رو تو یه ظرف جداگانه با چنگال هم بزنید تا از حالت لختگی دربیاد.
• کنجد و رازیانه: این ها برای عطر و طعم فوق العاده نون هستن. کنجد رو برای رومال و رازیانه رو می تونید پودر کنید و به خمیر اضافه کنید. رازیانه یه عطر بی نظیر به نون میده که واقعاً تجربه خوردن بالاتاوه رو چند برابر می کنه.

طرز تهیه نان بالاتاوه: گام به گام تا عطر نان تازه در خانه بپیچد

خب، حالا که همه مواد رو آماده کردیم و فوت و فن هاشو یاد گرفتیم، بریم سراغ بخش اصلی که همون پخت نونه! یادتون باشه پخت نون یه جورایی مثل یه رقص آرامه؛ باید با خمیر صبور باشی و باهاش با حوصله رفتار کنی تا بهترین نتیجه رو بگیری. پس آماده اید؟ بریم که شروع کنیم!

گام اول: شروعی پر انرژی با فعال کردن خمیرمایه

اولین قدم، فعال کردن خمیرمایه است. یه کاسه شیشه ای یا سرامیکی بردارید (ظرف فلزی یا استیل ممکنه به خمیرمایه آسیب بزنه). حالا نصف لیوان آب ولرم و دو قاشق غذاخوری شکر رو بریزید توش و هم بزنید تا شکر حل بشه. بعد ۱.۵ قاشق غذاخوری خمیرمایه فوری رو آروم بپاشید روش و بدون اینکه هم بزنید، بذارید برای ۵ تا ۱۰ دقیقه استراحت کنه. اگه دیدید روش کف کرد و حباب های کوچیک زد، یعنی خمیرمایه تون سالمه و آماده کار. اگه این اتفاق نیفتاد، متاسفانه خمیرمایه تون از بین رفته و باید از یه خمیرمایه جدید استفاده کنید.

گام دوم: رقص مواد در کاسه! ترکیب کردن مواد اولیه

تو یه ظرف بزرگ، آرد الک شده رو بریزید. بعد یه قاشق مرباخوری نمک، یه قاشق غذاخوری رازیانه پودر شده (اگه دوست دارید) رو اضافه کنید و با همزن دستی یا قاشق هم بزنید تا مخلوط بشن. حالا وسط آرد رو یه گودال درست کنید. تخم مرغ هایی که قبلاً تو یه کاسه جدا با چنگال خوب هم زدید، شیر ولرم و خمیرمایه فعال شده رو به گودال وسط آرد اضافه کنید. با یه چنگال یا همزن دستی شروع کنید به هم زدن مواد از وسط به سمت بیرون، و آرد رو کم کم به مایعات اضافه کنید تا همه مواد با هم ترکیب بشن.

یادتون باشه، قوام خمیر بالاتاوه نسبتاً شله و چسبنده است؛ قرار نیست مثل خمیر نون سنگک سفت باشه! پس نگران چسبندگیش نباشید، همین بافت شل، راز لطافت نهایی نون شماست.

گام سوم: استراحت طلایی خمیر: صبر کن، نانت پف می کند!

بعد از اینکه خمیر رو خوب مخلوط کردید و مطمئن شدید که گلوله آردی باقی نمونده، روی کاسه خمیر رو با سلفون یا یه پارچه تمیز و مرطوب بپوشونید. حالا کاسه رو بذارید تو یه جای گرم و تاریک. مثلاً کنار شوفاژ، تو فر خاموش (فقط قبلش کمی گرمش کنید و خاموش کنید) یا هر جای گرم دیگه تو آشپزخونه. بسته به دمای محیط، حدود ۱ تا ۲ ساعت زمان می بره تا خمیر عمل بیاد و حجمش دو تا سه برابر بشه. صبور باشید، این مرحله خیلی مهمه و تعیین کننده پف و لطافت نون شماست.

گام چهارم: آماده سازی ساج یا تابه: گرمای مطلوب برای پختی عالی

وقتی خمیرتون حسابی پف کرد و آماده شد، نوبت به پخت می رسه. یه تابه نچسب مناسب (بهتره بزرگ باشه تا نون ها اندازه خوبی داشته باشن) یا اگه ساج دارید، ساج رو روی حرارت متوسط گاز بذارید تا خوب داغ بشه. برای اینکه مطمئن بشید تابه به اندازه کافی داغ شده، می تونید چند قطره آب روی اون بریزید. اگه آب سریع بخار شد و به این ور و اون ور پرید، یعنی تابه آماده است. قبل از شروع پخت هر نون، با یه دستمال کاغذی که کمی روغن خورده، سطح تابه رو چرب کنید.

گام پنجم: پهن کردن خمیر: کمی چسبنده، اما حرفه ای!

حالا یه کاسه آب کنار دستتون بذارید. دستتون رو با آب خیس کنید تا خمیر بهش نچسبه. یه ملاقه (حدود یک تا دو ملاقه بستگی به اندازه نون مورد نظرتون) از مایه خمیر رو بردارید و بریزید وسط تابه داغ. بلافاصله با پشت ملاقه یا با دست خیس و آغشته به آب (یا مخلوط آب و گل اسک)، خمیر رو به آرامی و به صورت دورانی تو تابه پخش کنید تا یه دایره نازک از خمیر داشته باشید. این مرحله کمی قلق داره، ممکنه اولش سخت به نظر بیاد ولی با تمرین قلقش دستتون میاد.

گام ششم: جادوی رومال و پخت نان: از رنگ تا طعم

همین که خمیر رو تو تابه پهن کردید، حالا وقتشه که جادوی مهیاوه و کنجد رو به کار ببرید. با یه قاشق کوچیک، مقداری مهیاوه روی سطح خمیر بریزید و با پشت قاشق یا قلم مو پخشش کنید. بعد کنجد و اگه دوست دارید، سیاه دانه بپاشید. می تونید از همون مخلوط آب و پودر گل اسک هم با یه قلم مو روی نون بمالید تا رنگش طلایی تر بشه.

اجازه بدید یه طرف نون بپزه و رنگش طلایی بشه و شروع کنه به حباب زدن. وقتی دیدید کناره های نون طلایی شده و حباب ها روی سطحش ظاهر شدن، با یه کفگیر پهن و آروم، نون رو برگردونید تا طرف دیگه هم بپزه و برشته و طلایی بشه. هر طرف نون معمولاً فقط ۱ تا ۲ دقیقه زمان نیاز داره تا بپزه.

گام هفتم: سرو نان: لذت یک لقمه گرم و تازه

وقتی هر دو طرف نون طلایی شد و پخت، نون رو از تابه بردارید و تو یه ظرف مناسب بذارید. برای اینکه نون ها گرم و نرم بمونن، می تونید اون ها رو لای یه پارچه تمیز بپیچید. حالا بالاتاوه خوشمزه و داغ شما آماده سروه! بریم ببینیم با چی می تونیم این نون رو بخوریم که حسابی خوشمزه تر بشه.

نکات طلایی برای بالاتاوه مرغوب شما: استاد پخت این نان شوید!

پخت هر نون سنتی، ریزه کاری ها و فوت و فن های خاص خودشو داره که باعث میشه از یه نون معمولی، به یه نون مرغوب و بی نظیر تبدیل بشه. بالاتاوه هم از این قاعده مستثنی نیست. اگه این نکات رو رعایت کنید، مطمئن باشید که هر بار یه بالاتاوه عالی و حرفه ای می پزید.

قوام خمیر: چسبندگی یعنی موفقیت!

یکی از مهم ترین نکاتی که خیلی ها رو تو پخت بالاتاوه گیج می کنه، قوام خمیره. برخلاف بیشتر نون ها که خمیر سفت و منسجمی دارن، خمیر بالاتاوه نسبتاً شل و چسبنده است. این چسبندگی نشونه اینه که خمیر آب کافی داره و نون شما خشک نمیشه. پس اصلاً وسوسه نشید که به خاطر چسبندگی، آرد بیشتری به خمیر اضافه کنید. این خمیر شل و لطیف، بافت پوک و نرم نهایی رو تضمین می کنه. برای اینکه راحت تر باهاش کار کنید، دستتون رو با آب یا کمی روغن خیس کنید.

حرارت تابه: نه زیاد، نه کم!

دمای مناسب تابه یا ساج، کلید پخت یکنواخت و طلایی شدن نونه. اگه حرارت خیلی کم باشه، نون خشک و سفت میشه. اگه هم خیلی زیاد باشه، نون سریع می سوزه و مغزپخت نمیشه. حرارت باید متوسط باشه. جوری که وقتی خمیر رو تو تابه می ریزید، شروع کنه به حباب زدن و آروم آروم بپزه. هر چند تا نون که پختید، حرارت رو چک کنید و اگه لازم بود، کم یا زیادش کنید.

راز خوش رنگ شدن نان: گل اسک جادو می کند!

همون طور که گفتیم، گل اسک (یا پودر گلرنگ) مسئول اون رنگ زرد قشنگ بالاتاوه است. برای اینکه نون شما حسابی خوش رنگ بشه، می تونید دو کار انجام بدید: اول اینکه مقداری از پودر گل اسک رو تو یه کم آب حل کنید و به خمیر اضافه کنید. دوم اینکه، وقتی خمیر رو تو تابه پهن کردید، قبل از پاشیدن کنجد و مهیاوه، یه مقدار از همون محلول گل اسک رو با قلم مو روی سطح خمیر بمالید. این کار هم به رنگ نون کمک می کنه و هم عطر خاص گلرنگ رو بهش میده.

تفاوت های منطقه ای: هر منطقه، یک راز کوچک

شاید براتون جالب باشه که بدونید، حتی تو خود لارستان و هرمزگان هم ممکنه تو جزئیات دستور پخت بالاتاوه، تفاوت های کوچیکی وجود داشته باشه. مثلاً بعضی ها برای لطافت بیشتر، کمی شیر خشک یا ماست هم به خمیر اضافه می کنن. بعضی ها ممکنه نسبت آرد به مایعاتشون کمی فرق داشته باشه. این تفاوت ها چیز بدی نیستن، بلکه نشون دهنده غنای فرهنگ آشپزی منطقه اند. شما هم می تونید با توجه به ذائقه خودتون، کمی تو مواد اولیه یا نسبت ها تغییر ایجاد کنید تا به اون طعم و بافت ایده آل خودتون برسید.

مشکلات رایج و راه حل های ساده

• چسبیدن خمیر به دست: نگران نباشید، طبیعیه! دستتون رو با آب یا کمی روغن مایع خیس کنید.
• سفت شدن نان: دلیلش می تونه کم بودن آب یا شیر در خمیر، یا پخت زیاد روی حرارت بالا باشه. برای دفعه بعد، کمی مایعات رو بیشتر کنید و حرارت رو تنظیم کنید.
• پف نکردن نان: معمولاً به دلیل خراب بودن خمیرمایه یا دمای نامناسب آب/شیر برای فعال کردن خمیرمایه است. حتماً تست سلامت خمیرمایه رو قبل از شروع انجام بدید.
• سوزش تابه: اگه تابه خیلی داغ بشه، ممکنه نون بسوزه. حرارت رو کم کنید و بین هر نون، تابه رو کمی با دستمال مرطوب خنک کنید.

طعم دهنده های دلخواه: بالاتاوه شما، طعم شما!

با اینکه مهیاوه و کنجد و رازیانه، طعم های اصلی بالاتاوه هستند، اما شما می تونید خلاق باشید و چیزهای دیگه ای هم بهش اضافه کنید. مثلاً بعضی ها کمی پودر زیره یا شوید خشک هم به خمیر اضافه می کنن. اگه دوست دارید شیرین تر باشه، می تونید شکر رو بیشتر کنید یا روی نون عسل بمالید. حتی می تونید روی نون، پودر مغزیجاتی مثل گردو یا پسته بپاشید تا علاوه بر طعم، ارزش غذاییش هم بیشتر بشه.

بالاتاوه را با چی بخوریم؟ (پیشنهادات خوشمزه برای سرو)

حالا که نون بالاتاوه داغ و تازه از توه اومده بیرون، نوبت به لذت بردن ازشه! بالاتاوه انقدر محبوبه که میشه با هرچیزی خوردش و از طعم بی نظیرش لذت برد. فرقی نمی کنه اهل صبحونه مفصل باشی یا یه میان وعده سبک، بالاتاوه حرف نداره.

سرو سنتی: اصالت در کنار مهیاوه و سبزی

اگه دنبال تجربه اصیل و سنتی بالاتاوه هستید، بهترین راه اینه که مثل خود مردم جنوب، اون رو سرو کنید. تصور کنید نون داغ بالاتاوه رو که تازه از تابه برداشته شده، روش کمی روغن محلی یا روغن حیوانی (برای اونایی که دوست دارن) می مالی، بعد کنارش یه پیاله مهیاوه، یه بشقاب پر از سبزی خوردن تازه (مثل نعنا و ریحان و تره)، پنیر و حتی خیار و گوجه بذاری. این ترکیب، یه صبحونه یا افطار کامله که هر کسی رو به وجد میاره. یه فنجون چای گرم هم کنارش، دیگه محشره!

سرو مدرن: ترکیب های شیرین و دلنشین

بالاتاوه به خاطر بافت لطیف و طعم متعادلش، با مواد شیرین هم خیلی خوب جور درمیاد. اگه شیرینی دوستید، می تونید اون رو با عسل و کره، مرباهای مختلف (مخصوصاً مربای خرما یا انجیر که تو جنوب خیلی محبوبه)، یا حتی شکلات صبحانه و نوتلا سرو کنید. اینجوری بالاتاوه تبدیل میشه به یه پنکیک ایرانی فوق العاده که هم بچه ها عاشقشن و هم بزرگ ترها.

بالاتاوه در سفره افطار و سحر

یکی از مهم ترین جاهایی که بالاتاوه توش حسابی می درخشه، سفره های ماه رمضانه. نون بالاتاوه به خاطر سبک بودنش، خیلی مناسب افطاره. راحت هضم میشه و معده رو اذیت نمی کنه. تو سحر هم میشه با پنیر و گردو یا یه کم عسل خوردش که هم سیرکننده است و هم انرژی لازم برای روزه داری رو فراهم می کنه. کلاً این نون تو ماه مبارک رمضان، یه پایه ثابت سفره های جنوبی هاست و عطرش تو کوچه ها می پیچه.

نگهداری و تازه ماندن نان بالاتاوه: نان داغ همیشه هست!

بعد از اینکه زحمت کشیدید و یه عالمه نون بالاتاوه خوشمزه پختید، طبیعیه که دوست داشته باشید برای مدت بیشتری تازه بمونه. البته نون تازه که از تابه میاد بیرون یه چیز دیگه است، ولی اگه زیاد پختید، چند تا نکته برای نگهداریش هست که بد نیست بدونید.

نگهداری در دمای اتاق یا یخچال

اگه می خواید نون بالاتاوه رو برای چند ساعت یا حتی تا یک روز نگهداری کنید، بهتره اون ها رو توی یه پارچه تمیز بپیچید و در دمای اتاق بذارید. این کار باعث میشه نون ها خشک نشن. اگه هم می خواید برای مدت طولانی تری (مثلاً تا ۳-۴ روز) نگهداری کنید، می تونید اون ها رو تو زیپ کیپ یا ظرف دربسته بذارید و تو یخچال قرار بدید. اینجوری رطوبتشون حفظ میشه و دیرتر خشک میشن.

بهترین راه برای لذت بردن از بالاتاوه، خوردن اون به صورت تازه پخته است. عطر و طعم نون داغ تازه از تابه، واقعاً بی نظیره و قابل مقایسه با نون سرد نیست.

چطور نان بالاتاوه رو دوباره گرم کنیم؟

اگه بالاتاوه رو تو یخچال نگهداری کردید و حالا دلتون یه نون داغ خواست، نگران نباشید. چند تا راه برای گرم کردن مجددش وجود داره:

• روی تابه: بهترین روش، گرم کردن مجدد روی تابه داغه. یه تابه نچسب رو روی حرارت ملایم بذارید و نون ها رو یکی یکی برای چند ثانیه هر طرفش گرم کنید. این روش باعث میشه نون دوباره نرم و کمی ترد بشه.
• تو مایکروویو: می تونید نون رو برای ۱۵-۲۰ ثانیه تو مایکروویو بذارید تا گرم بشه. ولی حواستون باشه زیاد نمونه، چون ممکنه سفت بشه.
• تو فر: اگه تعداد نون ها زیاده، می تونید فر رو با دمای کم (حدود ۱۵۰ درجه سانتی گراد) گرم کنید و نون ها رو برای ۵-۷ دقیقه توش بذارید تا گرم بشن.

نتیجه گیری: لذت یک بالاتاوه اصیل، مهمان خانه شما!

دیدید که پخت نان بالاتاوه، این نان سنتی و مرغوب جنوب کشور، اونقدرها هم سخت نیست! کافیه کمی حوصله به خرج بدید و با عشق و علاقه پای کار بیاید، مطمئن باشید عطر نان تازه پخته شده تو خونه تون می پیچه و حس و حال روزهای قدیم رو براتون زنده می کنه. بالاتاوه فقط یه نون نیست؛ یه تیکه از تاریخ، فرهنگ و عشق مردمان خونگرم جنوب ایرانه که با هر لقمه اش، حس اصالت و سادگی زندگی رو تجربه می کنید. این نان خوشمزه، نه تنها سیرکننده و مغذیه، بلکه یه تجربه آشپزی بی نظیره که شما رو با یکی از گنجینه های آشپزی ایران آشنا می کنه.

حالا که تمام رازهای پخت این نان جادویی رو یاد گرفتید، وقتشه که آستین بالا بزنید و دست به کار بشید. مهم نیست بار اوله که نون می پزید یا آشپز حرفه ای هستید، با این راهنما می تونید یه بالاتاوه حسابی و مرغوب درست کنید و خانواده و دوستاتون رو شگفت زده کنید. یادتون نره، نون بالاتاوه، مثل همه نون های خونگی، یه طعم و عطر خاصی داره که هیچ نون حاضری به پاش نمیرسه. پس تجربه اش کنید و از لحظه به لحظه پخت و خوردن این نون لذت ببرید. اگه بالاتاوه پختید، حتماً ازش عکس بگیرید و تجربیاتتون رو با ما به اشتراک بذارید، خوشحال می شیم!